معاهده نظامی آمریکا با فیجی در میانه رقابت‌ها با چین در منطقه اقیانوسیه
سفر اعلام نشده وزیر دفاع آمریکا به فیجی در حالی صورت گرفته که واشنگتن از بیم افزایش حضور چین در منطقه هند-پاسیفیک به دنبال گسترش فعالیت‌ها و حضورش در این منطقه به ویژه فیجی است.
به گزارش ایسنا، شبکه خبری ای.بی.سی در گزارشی می‌نویسد: لوید آستین، نخستین وزیر دفاع آمریکا است که به فیجی رفته و حضورش در این کشور نشانه‌ای از اهمیت قضیه است.
درحالیکه قدرت نظامی چین به سرعت در حال افزایش است، آمریکا هم با افزایش حضور نظامی خود در سراسر اقیانوسیه پاسخ داده و تمرکزش را به سمت کشورها و مناطقی معطوف کرده که مدت‌ها به آنها بی اعتنا بوده است.
توجه آمریکا فقط به فیجی معطوف نمی‌شود، بلکه ایالات متحده در سراسر جزایر میکرونزیا پایگاه و تجهیزات خود را می‌گسترداند.
در این سفر، آستین و «سیتونی رابوکا» نخست وزیر فیجی برای مدرن کردن ارتش این کشور جزیره‌ای قرارداد 5 میلیون دلاری اعلام و توافقی جدید را برای تقویت همکاری لجستیکی دو جانه امضا کردند که این مساله کار را برای آمریکا به منظور کمک به فیجی در زمان‌های اضطراری شامل انتقال سوخت و محموله‌های پزشکی آسانتر می‌کند.
نخست وزیر فیجی در دیدار با آستین گفت: «فیجی از طریق برنامه‌های بسیاری از روابط دفاعی با ایالات متحده سود زیادی برده است. این برنامه‌ها، ما را به محافظت از مرزها و منابع دریایی خود و مقابله با جنایات فراملی توانمند کرده است.»
وزیر دفاع آمریکا نیز گفت که این امر راه را برای «افزایش رزمایش‌ها» و «همکاری‌های نظامی» بین ایالات متحده و فیجی هموار می‌کند و افزود: «این توافق ما را قادر می‌سازد تا نیروها را برای حمایت از فیجی مستقر کنیم.»
«جنیفر پارکر» یکی از همکاران متخصص در کالج امنیت ملی، به ای.بی.سی گفت که اگرچه این توافق کمی غیرعادی است، اما همچنان دارای اهمیت استراتژیک است. این نشانه واضحی است که احتمالا شاهد چرخش نیروهای آمریکایی یا سفر به فیجی برای تمرین یا استقرار گارد ساحلی خواهیم بود.
اما این بدان معنا نیست که ایالات متحده یک پایگاه نظامی دائمی در فیجی ایجاد خواهد کرد، همانطور که در کشورهای متحد مانند فیلیپین و ژاپن ایجاد کرده است.
به گزارش ای‌بی‌سی سوالی که مطرح می‌شود این است که چرا آمریکا ناگهان یاد فیجی افتاده است و چرا الان؟
یکی از دلایل اصلی آن، موقعیت مکانی فیجی است.
جنیفر پارکر، فیجی را «واقعاً از نظر استراتژیک مهم» می‌نامد، زیرا این کشور جزیره‌ای در نزدیکی یا در بسیاری از مسیرهای دریایی وسیع بین بنادر اقیانوس آرام قرار دارد که توسط کشتی‌های جنگی و کشتی‌های تجاری به طور یکسان استفاده می‌شود.
وی افزود: «اگر به حفاظت از خطوط ارتباطی دریایی در سراسر اقیانوس آرام فکر می‌کنید، دسترسی به فیجی در این امر بسیار مهم است.»
چندین دهه بود که آمریکا درباره دسترسی به این مناطق توجهی نشان نمی‌داد چون برتری دریایی در سراسر پاسیفیک داشت. اما حالا اوضاع تغییر کرده. طراحان دفاعی آمریکا می‌دانند که چین اکنون ظرفیت غیرقابل انکار دریایی دارد که قدرت آمریکا را در منطقه به چالش می‌کشد.
پکن با جدیت برای ایجاد روابط امنیتی و تجاری قوی‌تر در سراسر اقیانوس آرام کار کرده و رهبران ایالات متحده علنا می‌گویند چین می‌خواهد از این برتری برای ایجاد پایگاه‌های نظامی در سراسر منطقه استفاده کند.
«جنیفر پارکر» یکی از همکاران متخصص در کالج امنیت ملی، در ادامه به ای.بی.سی گفت، درحالیکه دسترسی به خطوط دریایی در حال حاضر مشکل نیست اما آمریکا از افزایش تاثیر و نفود چین می‌ترسد و تلاش می‌کند تا موضع خود را قوی کند. برای همین در حال ایجاد نفوذ بیشتر و دسترسی به فیجی است.
این توجه فقط به فیجی معطوف نمی‌شود. سال گذشته دولت بایدن با پاپوآ گینه‌نو به توافقنامه همکاری دفاعی گسترده‌ای منعقد کرد و در عین حال قول داد که به این کشور در مدرن سازی و توسعه نیروهای دفاعی خود کمک کند.
ایالات متحده همچنین به توسعه مجدد پایگاه دریایی «لومبروم» در جزیره مانوس کمک می‌کند، اگرچه کمک‌های مالی به آهستگی جریان داشته است.
«آنا پاولز» از دانشگاه ماسی می‌گوید افزایش تنش بین ایالات متحده و چین در آسیا باعث افزایش تعامل دفاعی ایالات متحده در سراسر اقیانوس آرام می‌شود.
وی افزود: «ایالات متحده به دنبال مجموعه‌ای از اقدامات امنیتی است تا روابط دوجانبه در اکوسیستم امنیتی کشور دریافت کننده و تسهیل توانایی ارتش ایالات متحده برای عملیات در اقیانوس آرام، از جمله دسترسی به پایگاه‌ها را تسهیل کند.»
خانم پاولز استدلال می‌کند که اگر ایالات متحده در این امر موفق شود، نه تنها یک «پیام نمادین» ارسال می‌کند، بلکه به این کشور کمک می‌کند تا قدرت را از طریق اقیانوس آرام به نمایش بگذارد.
اگر که ایالات متحده اولین گام‌های خود را در پاپوآ گینه نو و فیجی برمی‌دارد، هدفش این است که با سرعت و فوریت بسیار بیشتری در آب‌های اقیانوس آرام به چین نزدیکتر می‌شود.
ارتش در حال رقابت برای ارتقاء، بازیابی و گسترش تاسیسات در سراسر چندین قلمرو واقع در اقیانوس آرام ایالات متحده و همچنین در کشورهای مستقل اقیانوس آرام است که توافق نامه‌های «Compact» آنها را نزدیک به واشنگتن مرتبط می‌کند.
سربازان ایالات متحده در حال پاکسازی جنگل در جزیره «تینیان» در ماریانای شمالی هستند و یک فرودگاه وسیع متعلق به دوران جنگ جهانی دوم را در فاصله‌ای نه چندان دور از پایگاه نظامی اصلی ایالات متحده در گوام بازسازی می‌کنند.
آمریکایی‌ها قبلا یک فرودگاه متعلق به جنگ جهانی دوم را در پالائو بازسازی کرده‌اند و در حال نصب سیستم‌های راداری پیشرفته جدید در سایر نقاط این منطقه هستند.
همچنین در جزیره «یاپ» در ایالات فدرال میکرونزی نیز فعالیت دارند و می‌کوشند یک فرودگاه قدیمی را بازسازی کنند.
به نوشته ای‌بی‌سی در صورت وقوع جنگ، ایالات متحده انتظار دارد که چین به اهداف نظامی حمله کند، چیزی که برنامه ریزان دفاعی گاهی اوقات آن را «اولین زنجیره جزیره» نزدیک به سرزمین اصلی چین می‌نامند که شامل پایگاه‌های آمریکایی در ژاپن و فیلیپین است.
و اگر چین موفق به تخریب یا از کار انداختن پایگاه آمریکا در گوآم شود، ارتش آمریکا می‌خواهد بتواند سربازان، ناوها، جنگنده‌ها و تجهیزات حیاتی خود را به تاسیسات دیگر در زنجیره دوم جزیره بفرستد تا مطمئن شود که می‌تواند به جنگ ادامه دهد؛ این زنجیره دوم جزیره در دسترس چین است اما حمله به آن خیلی سخت‌تر است و آمریکا به سرعت در حال توسعه آن است.
جنیفر پارکر می‌گوید اگر درگیری تمام عیار بین ایالات متحده و چین در آسیا رخ دهد، مناطق و پایگاه‌های ایالات متحده در اقیانوس آرام در میکرونزی به سرعت می‌توانند وضعیت «بحرانی» بخود بگیرند.
شبکه رو به گسترش توافق‌های دفاعی و پلیسی در سراسر اقیانوس آرام نیز با لفاظی‌های رهبران آن همخوانی ندارد.
برخی از گروه‌های جامعه مدنی در اقیانوس آرام نیز عمیقا از روشی که قدرت‌های خارجی تلاش می‌کنند تا مواضع خود را تثبیت کنند، ناخرسند هستند و می‌گویند که این امر موجب نظامی‌سازی سریع اقیانوس آرام می‌شود.
«شارون باگوان»، یک فعال برجسته اهل فیجی که در زمینه مسائل صلح و امنیت کار می‌کند، می‌گوید: «به وضوح دستور کار تعیین شده است. باید این سوال پرسیده شود که آیا سرمایه‌گذاری واقعا باید در حوزه نظامی‌سازی صورت بگیرد آن هم زمانی که ما به بیمارستان‌ها نیاز داریم، زمانی که به برنامه امنیت انسانی نیاز داریم؟»
وی ادامه داد: دولت‌های واقع در کشورهای حوزه اقیانوسیه و سازمان‌های منطقه‌ای باید در زمان درست سرمایه گذاری کنند و به دنبال یک چارچوب عملی برای طرح «اقیانوس صلح» نخست وزیر فیجی باشند. در واقع یک نیاز بسیار حیاتی در حال حاضر وجود دارد که مطمئن شویم که دولت‌های ما، آژانس‌های بین‌دولتی ما، به‌ویژه مجمع جزایر اقیانوس آرام، واقعا در ایجاد صلح به جای نظامی‌سازی بهتر می‌شوند.
اما جنیفر پارکر می‌گوید در حالی که رهبران اقیانوس آرام ممکن است در دوران رقابت استراتژیک با سؤالات «سختی» مواجه شوند، اما در بهره‌برداری از آن نیز مهارت دارند.
او گفت: «از بسیاری جهات برای کشورهای جزیره‌ای اقیانوس آرام، این دوره رقابت در واقع می‌تواند فرصتی عالی برای سرمایه‌گذاری بیشتر و انعطاف‌پذیری بسیار مورد نیاز در برخی از زیرساخت‌هایشان باشد.»
منبع: ایسنا