لزوم طراحی ابزارها و صندوق‌های تخصصی برای کرادفاندینگ‌

همایون دارابی، در گفت‌وگو با خبرنگار پایگاه خبری بازار سرمایه ایران (سنا)، توضیح داد: تامین مالی جمعی یا کراد فایندینگ پدیده نوینی در دنیالی مالی است که راه میان‌بری برای تامین مالی بنگاه‌ها، به‌خصوص بنگاه‌های کوچک و متوسط محسوب می‌شود.

او با اشاره به این که سطح دریافت تسهیلات در این روش حدود 25 تا 50 میلیارد تومان است، افزود: باتوجه به سیاست‌های انقباضی بانک‌مرکزی در اعطای تسهیلات، دسترسی بنگاه‌ها به منابع‌بانکی بسیار سخت شده است، شرکت‌ها می‌توانند با استفاده از ابزار کراندفاندینگ یا تامین مالی جمعی باسرعت منابع مورد نیاز خود را از بازار سرمایه، جذب کنند.

اقبال به تامین مالی جمعی

دارابی در مورد آمار معاملات تامین مالی جمعی، گفت: درسال 1402، مجموعا 337 طرح تامین مالی جمعی منتشر شد که از این تعداد، 332 طرح موفق به جمع‌آوری وجوه شدند. حجم سرمایه‌گذاری انجام شده از این طریق طی سال 1402، معادل 36798 میلیارد ریال بود.

مدیرعامل شرکت سبدگردان داریوش، اضافه کرد: میانگین سودآوری طرح‌ها در سال 1402، معادل 33.9 درصد بوده است. با این کارنامه در کل دوره فعالیت تامین مالی جمعی 71هزار و 350میلیارد ریال تامین مالی از طریق 30سکو و برای 385متقاضی و 680 طرح موفق صورت گرفته که نیمی از آن با ضمانت بانک‌ها و مابقی با ضمانت صندوق‌های نوآوری و شکوفایی و شخص ثالث یا ابزار غیر ضمانت بانکی انجام شده که کارنامه قابل قبولی برای این نوع تامین مالی است.

دارابی در مورد آمار تامین مالی جمعی در سال 1403 نیز گفت: سکوهای تامین مالی جمع در 3 ماه اول سال 1403، مبلغی حدود هزار و 352 میلیارد و 698 میلیون تومان طرح روی پلتفرم‌های ارائه کرده‌اند.

الزام به فرهنگ‌سازی در خصوص تامین مالی جمعی

دارابی با استناد به این‌که برخی طرح‌های که از این مدل برای تامین مالی استفاده کرده‌اند؛ دانش‌بنیان هستند، ادامه داد: در عین حال که باید فرهنگ‌سازی‌های لازم در خصوص معرفی این ابزار انجام شود؛ لازم است که با جمع‌آوری تجربیات، مطالعات و پژوهش‌های بر روی، محدودیت‌ها، ظرفیت‌ها و آسیب‌شناسی این مدل تامین مالی، نیز صورت بگیرد.

مدیرعامل شرکت سبدگردان داریوش، با اشاره به این که تامین مالی جمعی در کشورهای دیگر، کاربردهای دیگری به جز سودهی را در برمی‌گیرد، افزود: با بررسی و الگوبرداری از کشورهای خارجی، می‌توان راهکاری حمایتی را برای جبران ضررهای احتمالی سرمایه‌گذاران طراحی کرد.

کراندفاندینگ‌ها به عمق بازار کمک می‌کنند

دارابی این روش تامین مالی را فرصتی برای پذیرش شرکت‌ها در بورس دانست و پیشنهاد کرد: ورود ابزارهای جدید مثل تامین مالی جمعی به عمق بیشتر بازار منجر می‌شود و باتوجه به گستردگی تامین مالی جمعی، باید ابزارهای تخصصی بیشتری، مانند صندوق‌های تخصصی برای این ابزار طراحی و تعریف شوند.

مدیرعامل شرکت سبدگردان داریوش، در مورد بازار ثانویه این اوراق نیز توضیح داد: با توجه به نرخ تامین مالی 40 درصدی، بازار ثانویه این ابزار برای مدیریت ریسک، از اهمیت زیادی برخوردار است. اگر معاملات پیوسته و ثانویه روی اوراق صورت بگیرد، نسبت به میزان ریسک و بازده محقق شده، این نرخ تغییر خواهد کرد.

دارابی در پایان در مورد ریسک‌های این ابزار، توضیح داد: ممکن است طرح‌های تامین مالی شده، به دلایلی از جمله مدیریت، ریسک‌های سیستماتیک و… به نتیجه نرسند، این مسایل بر اهمیت شناسایی نقاط ضعف و قدرت تامین مالی جمعی و تجربیات این بازار می‌افزاید.