شاخصهای کالایی در مسیر رشد
دنیای اقتصاد- نسیم نوحه خوان :
کامودیتیها به خبر اعلام شده توسط دونالد ترامپ مبنی بر اعمال تعرفه وارداتی بر تمامی کالاها واکنش نشان دادند و در پی آن تحتتاثیر افزایش ارزش دلار قرار گرفتند. از طرفی احتمال برقراری آتشبس در منطقه خاورمیانه موجب شده تا نگرانیها در خصوص عرضه نفت کاهش یابد و از اینرو شاخص برنت در روز ۲۶نوامبر افزایشی شد. همچنین فلزاتی همچون طلا، آلومینیوم و سنگآهن تحتتاثیر ادعای جدید رئیسجمهور ایالاتمتحده آمریکا و افزایش ارزش دلار در مسیر رشد قرار گرفتند و در این بین تقویت دلار، کالاهایی مانند مس را برای خریدارانی که ارزهای دیگر دارند گرانتر میکند و از اینرو تقاضا برای فلز سرخ را کاهش میدهد.
به دنبال وعده دونالد ترامپ مبنی بر اعمال تعرفههای جدید بر واردات که نگرانیها در مورد اختلالات احتمالی در تجارت جهانی را افزایش داد، شاخصهای عمده بازار سهام آسیا متفاوت معامله شدند. رئیسجمهور منتخب آمریکا از برنامههای خود برای اعمال تعرفه 25درصدی بر محصولات مکزیک و کانادا و همچنین تعرفه 10درصدی بر کالاهای چین خبر داد. برنامه تعرفه بخشی از استراتژی گستردهتر ترامپ برای اولویتبندی صنایع آمریکا و کاهش کسری بودجه است. کامپوزیت شانگهای 0.41درصد افزایش یافت. هنگسنگ هنگکنگ 0.54درصد افزایش و کوسپی کامپوزیت کرهجنوبی 0.62درصد کاهش یافت.
پس از انتشار گزارشهایی مبنی بر موافقت لبنان و اسرائیل با مفاد توافقی برای پایان دادن به درگیری، نگرانیها در مورد اختلال احتمالی عرضه نفت کاهش یافت و از اینرو شاخص برنت روز سهشنبه 26نوامبر پس از کاهش 3درصدی در آخرین روز معاملاتی وارد کانال 73دلار به ازای هر بشکه شد. با آرام شدن وضعیت منطقه خاورمیانه، نفت برای افزایش طی روزهای آتی دورخیز برداشته است و این در حالی است که طرفین جنگ هنوز به صورت قطعی توافق خود را برای آتشبس اعلام نکردهاند. پس از تهدید دونالد ترامپ، رئیسجمهور منتخب آمریکا به اعمال تعرفه بر کانادا، مکزیک و چین، قیمت نفت نیز با فشار نزولی ناشی از تقویت دلار آمریکا مواجه شد. با این حال، تشدید تنشهای روسیه و اوکراین تا حدودی از قیمت نفت حمایت میکند و مانع کاهش بیشتر قیمت نفت برنت در بازار جهانی میشود. معاملهگران اکنون مشتاقانه منتظر نشست اوپک در اول ماه دسامبر هستند تا چشمانداز بازار بیشتر مشخص شود. با توجه به اینکه شاخص GSCI بیشتر تحتتاثیر وضعیت جهانی نفت است، بنابراین این شاخص از روز 10سپتامبر سالجاری روند افزایشی را در پیش گرفت، به طوری که در روز 7اکتبر به بالاترین رقم چهارماه گذشته رسید و پس از آن روند کاهشی را در پیش گرفته است.
شاخصهای کالایی در کانال رشد
GSCI بهعنوان معیاری برای سرمایهگذاری در بازارهای کالا و همچنین معیاری برای عملکرد کالا در طول زمان عمل میکند. این شاخص از ابتدای سال 2024 تاکنون حدود 12واحد معادل 2.2درصد افزایش یافته است. این شاخص در 5آوریل سالجاری به بالاترین میزان خود از ابتدای سال 2024 رسید و شاخص 602.37واحد به ثبت رسید و بعد از آن روند این شاخص تا روز 10سپتامبر کاهشی شد و در 7اکتبر سالجاری ورق برگشت و 565.69واحد به ثبت رسید. این واحد در روز 26نوامبر تحتتاثیر نوسانات شاخص برنت وارد کانال 539.78واحد شد.
شاخص CRB بهعنوان یکی دیگر از شاخصهای کالایی نشانگر تغییرات بازارهای کالای جهانی است که در ماه مه به بالاترین میزان خود طی 12ماه گذشته رسیده بود. به عبارت بهتر بالاترین میزان شاخص CRB در 28مه یعنی 350.48واحد به ثبت رسید و پس از آن روند نزولی تدریجی را در پیش گرفت و از 10سپتامبر سالجاری مسیر این شاخص صعودی شد و از 7اکتبر این شاخص در مسیر کاهش قرار گرفته است، به طوری که در روز 26نوامبر شاخص CRB به 344.23واحد رسید و به نوعی این شاخص طی یکهفته اخیر مسیر افزایشی را در پیش گرفته و با توجه به صعودی شدن شاخص برنت این شاخص نیز در روز سهشنبه در کانال افزایشی قرار گرفته است. در تعیین شاخص CRB 39درصد مبحث انرژی سهم دارد و 41درصد محصولات کشاورزی برای تعیین این شاخص سهیم هستند که در واقع بیشترین تاثیر را به خود اختصاص داده است. 7درصد فلزات گرانبها و 13درصد فلزات صنعتی در تعیین شاخص CRB موثر هستند.
بورس فلزات لندن (LME) بازار معاملات قراردادهای آتی و اختیار معامله فلزات اساسی است که یکی از بورسهای کالایی قدیمی در دنیا به حساب میآید و فلزات غیرآهنی همچون آلومینیوم، مس، سرب، نیکل، قلع و روی و فلزاتی مانند کبالت و مولیبدن و همچنین شمش فولاد در آن معامله میشوند. بررسی این بازار نیز نشان میدهد قیمت جهانی فلزات اساسی از 28ژوئیه تا 7اوت روند نزولی را طی کرد و در روز جمعه 8اوت مسیر خود را تغییر داد و افزایشی شد و بعد از آن از روز دوم ماه اکتبر مجددا کاهشی شد و در روز سهشنبه 26نوامبر 4032.5واحد اعلام شد. بررسیها نشان میدهد که شاخص LME از ابتدای سالجاری میلادی حدود 270واحد معادل 7درصد افزایش یافته است.
قیمت طلا هم پس از افت 3.4درصدی طی هفته گذشته، در روز سهشنبه 26نوامبر به سطح 2610دلار به ازای هر اونس رسید، چراکه احتمال توافق دو طرف جنگ در منطقه خاورمیانه برای آتشبس باعث کاهش تقاضا برای داراییهای امن شد. این فلز گرانبها همچنین پس از آنکه دونالد ترامپ، اعلام کرد قصد دارد از اولین روز ریاست خود بر تمامی کالاهای وارداتی تعرفه اعمال کند، تحتتاثیر افزایش ارزش دلار قرار گرفت. تاثیر بیشتر بر قیمت طلا، به دلیل نامزدی اسکات بسنت بهعنوان وزیر خزانهداری در دولت آینده بود. بسنت از معرفی مرحلهای محدودیتهای تجاری حمایت کرد و نشان داد که میخواهد در مورد سطح تعرفهها با حمایت رئیسجمهور آینده مذاکره کند. سرمایهگذاران در حال حاضر توجه خود را به صورتجلسه نوامبر فدرالرزرو معطوف کردهاند که میتواند بینشهای مهمی را در مورد جهتگیری سیاست پولی بانک مرکزی ارائه دهد.
مس خلاف جهت کامودیتیها حرکت کرد
معاملات آتی مس روز سهشنبه به زیر 4.08دلار به ازای هر پوند سقوط کرد و با افزایش ارزش دلار آمریکا، سودهای افزایش قیمت هفته گذشته را از بین برد. رشد ارزش دلار نگرانیها نسبت به تنشهای تجاری جهانی را تشدید کرد. انتظارات از عملکرد بهتر اقتصادی ایالاتمتحده و سیاستهای تورمی دولت آتی که میتواند توانایی فدرالرزرو برای کاهش نرخ بهره را محدود کند، نیز بر قیمت کالاها فشار آورد. دلار قویتر، کالاهای دلاری مانند مس را برای خریدارانی که ارزهای دیگر دارند گرانتر میکند و تقاضا را کاهش میدهد. علاوه بر این، عدمقطعیتهای اقتصادی مداوم در چین، بهعنوان بزرگترین مصرفکننده مس در جهان، بر بازار تاثیر گذاشته، چراکه پکن هنوز اقدامات محرک جدیدی را برای حمایت از رشد اقتصادی ارائه نکرده است. قیمت سنگآهن با عیار 62درصد نیز در اواخر نوامبر در کانال 102دلار به ازای هر تن تثبیت شد که با حمایت تولید جهانی فولاد قویتر، ذخایر پایینتر و امید به محرکهای بیشتر از سوی مصرفکننده اصلی چین همراه بود.
براساس دادههای انجمن جهانی فولاد، تولید فولاد خام جهانی با 0.4درصد افزایش به 151.2میلیون تن و تولید چین با افزایش 2.9درصدی به 81.9میلیون تن رسید. قیمت سنگآهن نیز با کاهش موجودی محصولات فولادی چین که ناشی از صادرات بالاتر بود، تقویت شد. در همین حال، بانکمرکزی چین نرخهای وامدهی را در این ماه بدون تغییر نگه داشت، اما بازارها همچنان خوشبین هستند که پکن اقدامات محرک دیگری را برای خنثی کردن تاثیر تعرفههای بالاتر ایالاتمتحده در دولت آینده ترامپ اعمال خواهد کرد. همچنین معاملات آتی آلومینیوم به 2675دلار افزایش یافت که بالاترین قیمت طی پنجماه گذشته به حساب میآید و احتمال میرود کاهش عرضه از سوی تولیدکنندگان اصلی برطرف شده است.
براساس برآوردهای بازیگران بازار، چین اعلام کرد که در ماه دسامبر به تخفیفهای مالیاتی بر صادرات محصولات نیمهساخته آلومینیوم پایان میدهد و حدود 5میلیون تن عرضه را از بازار بینالمللی حذف میکند. بنابراین قیمت بوکسیت به رکورد بالایی نزدیک میشود، چراکه گینه صادرات آلومینیوم جهانی امارات از این کشور را مسدود کرد. توقف فعالیت بزرگترین معدنکار جهان به کاهش تولید بوکسیت استرالیا و جامائیکا منجر شد و واحدهای ذوب چینی را از عرضه خود خارج کرد و موجودی سنگ معدن را به کمترین میزان خود از سال 2015 کاهش داد.
منبع: دنیای اقتصاد