سرنوشت مبهم LNG در کشتیرانی
دنیایاقتصاد- پیمان قناعتیفرد :
اتحادیه اروپا گاز طبیعی مایع LNG را بهعنوان جایگزینی مناسب و پاک برای سوختهای سنتی در حوزه کشتیرانی معرفی میکند، اما شواهد جدید در مورد انتشار گازهای گلخانهای بالادستی نشان میدهد؛ ترکیب گاز مصرفی اروپا بسیار آلایندهتر از آن چیزی است که پیش از این مقامات اتحادیه اروپا، تصور میکردند. بر اساس گزارش تارنمای ترنسپورت انوایرنمنت(TE)، واردات LNG مصرفی اروپا حداقل تا ۳۰درصد بیش از آنچه قبلا تصور میشد، آلودهکننده است.
یک مطالعه جدید توسط موسسه تحقیقات انرژی و محیطزیست به نمایندگی از TE، نشان میدهد؛ واردات LNG اروپا 30درصد بیشتر از مفاد قانون حملونقل سبز مصوب اتحادیه اروپا، آلایندگی ایجاد میکند. TE به نمایندگی از جنبشهای سبز حامی محیطزیست، بارها و مکررا در گزارشهای مختلف ادواری خود از اتحادیه اروپا خواسته تا در قانون FuelEU Maritime خود تجدیدنظرکرده و اطمینان حاصل کند که تاثیرات مخرب استفاده از گازهای فسیلی ناشی از مصرف بیرویه انواع سوخت فسیلی، مدنظر قرار گرفتهاست.
گاز فسیلی برای کشتیرانی
از گاز فسیلی بهعنوان جایگزین پاکتری برای سوختهای سنتی کشتیرانی مانند نفتکوره سنگین که یکی از آلایندهترین سوختهای روی زمین است، یاد میشود. امروزه، تقریبا 1200کشتی با کاربرد و در اندازههای مختلف که با سوخت LNG حرکت میکنند، در سراسر جهان وجود داشته و نزدیک به هزار کشتی LNGسوز جدید نیز در فهرست سفارشهای شرکتهای حملونقل قرار دارند. ترنسپورت انوایرنمنت، پیشتر تخمینزده بود که تا یکچهارم از ناوگان حملونقل اتحادیه اروپا در سال2030 میلادی، با سوخت LNG کار خواهد کرد، اما جدیدترین مطالعه TE نشان میدهد؛ LNG از مبدا تامینکنندگان اصلی اتحادیه اروپا مانند ایالاتمتحده، قطر، روسیه و الجزایر، تقریبا به اندازه سوختهای سنتی صنعت حملونقل، زیانبار و دارای آثار مخرب است. حتی هنگامی که LNG از کشورهای اروپایی کمآلاینده مانند نروژ و بریتانیا میآید، شاهد سطح بالای آلایندگی آن هستیم. قانون سوختهای کشتیرانی سبز اتحادیه اروپا(FuelEU Maritime)، انتشار آلایندگی را بر اساس چرخه عمر سوخت مورداستفاده محاسبه میکند، در این روش هم آلایندههای بالادستی و هم در داخل کشتی مدنظر قرار میگیرند. سطح آلایندگی و میزان انتشار گازهای گلخانهای بالادستی ناشی از استخراج، تولید و حملونقل LNG میتواند بسته به منشا سوخت و نحوه تولید آن، بهطور قابلتوجهی متفاوت باشد. قانون سوختهای کشتیرانی سبز اتحادیه اروپا این تفاوتها را مدنظر قرار نمیدهد. این قانون در عوض از ضریب استاندارد انتشار در بالادستبرابر با 18.5گرم معادل CO2 بهازای هر مگاژول(MJ) انرژی استفاده میکند. این امر خرید و بهرهبرداری از LNG را به یک راهحل وسوسهانگیز برای شرکتهای حملونقل بهمنظور دستیابی به اهداف پایدار از پیش تعریفشده خود تبدیل میکند. با این همه اما، تجزیهوتحلیل TE نشان میدهد؛ سطح آلایندگی گازهای گلخانهای وارداتی به اروپا در واقع امر، تا 30درصد بیشتر از این مقدار است، یعنی 24.4گرم معادل CO2 بهازای هر مگاژول، بنابراین یک کشتی کانتینربر بزرگ که با سوخت LNG کار میکند، در هر سالحجمی معادل 2731تن معادل CO2، منتشر میکند. در همین رابطه، اینسا اولیچینا، افسر کشتیرانی، گفت: بهرهبرداری از گازهای فسیلی هرگز پایدار نخواهد بود. گاز فسیلی حتی آلودهکنندهتر از آن چیزی است که قبلا تصور میشد. استخراج، انتقال و سوزاندن متان یک تجارت مخرب محیطزیست محسوب میشود. واقعیت این است که تلاشهای پرهزینه در راستای حذف تدریجی بهرهبرداری از سوختهای فسیلی، شرکتهای بزرگ کشتیرانی را به هدردادنمیلیاردها دلار برای دستیابی به راهحلی سوق میدهد که در نهایت آنها را به اهداف کاهش آلایندگی صفر نزدیک هم نمیکند. در عوض و به باور کارشناسان، آنها باید بر سرمایهگذاری برای تولید سوختهای جایگزین سبز تمرکز کنند. بهعنوان یک راهحل، اتحادیه اروپا و سازمان بینالمللی دریانوردی(IMO)، میتوانند مشوقهای استفاده از گازهای فسیلی را با درنظرگرفتن چرخه کامل تجارت آن، از زمین تا دریا، متوقف کنند.
اصلاح قوانین مرتبط با سوخت
در این راستا، ترنسپورت انوایرنمنت از اتحادیه اروپا خواسته تا فاکتورهای انتشار در قانون دریایی FuelEU را اصلاح و دادههای علمی جدید را پیادهسازی کند. این مقررات از ابتدای سال2025 میلادی یعنی زمانیکه طبق برنامه، مالکان کشتیهای موردنظر مبادرت به تعدیل سوخت مورداستفاده خود خواهند کرد، لازمالاجرا میشود. لازم بهذکر است بهرغم پیگیریهای صورتگرفته، سازمان بینالمللی دریانوردی هنوز فاکتورهای مربوط به سطح انتشار سوختهای مختلف از جمله LNG را برای مالکان کشتیها تعیین و ابلاغ نکردهاست.
سودهای کلان نفتی
به نوشته رویترز، دلیل اصلی بیعملی شرکتهای نفتی، سود حیرتآور حاصل از فروش نفت بیشتر و فرآوردههای نفتی است. تنها بهعنوان نمونه خالی از لطف نیست که بدانیم مدتی پیش، پنج شرکت بزرگ تولیدکننده نفت و گاز، سودی فراتر از 110میلیارد دلار برای فعالیت تجاری خود در طول سال2023 میلادی، به سهامداران خود پرداخت کردند. سود یادشده صدهابرابر فراتر ازعددی است که در جریان نشست کاپ28 به کشورهای آسیبپذیر برای مبارزه با تغییرات زیستمحیطی وعده دادهشده، بود. تنها توتال فرانسه بهعنوان مثال، سودی برابر با پانزدهمیلیارد یورو به سهامداران خود پرداخت کرد، این رقم میتوانست هزینه غرامت پرداخت شده توسط دولت فرانسه برای پوشش خسارات ناشی از توفان و خشکسالی در سال2022 میلادی را پوشش دهد. حقیقت تلخ آن است که شرکتهای بزرگ نفتی دنیا تمام تلاش خود را معطوف به راضی نگاهداشتن سرمایهگذاران خود و در نتیجه، تولید نفت و گاز بیشتر میکنند.
منبع: دنیای اقتصاد