سرطان ترامپ
دنیای اقتصاد -فاطمه بابالو :
با روی کار آمدن ترامپ خطرات زیادی آب و هوای سیاره را تهدید خواهد کرد. رئیسجمهور قبلی ایالاتمتحده قول دادهاست با سوختهای فسیلی آشتی کند و به دشمنی با معاهدههای آبوهوایی ادامه دهد. اقلیم شناسان از روی کار آمدن او بسیار نگرانند. در پاییز ۲۰۲۴ چند اتفاق بزرگ روی سیاره ما رخ میدهد؛ زمین همچنان بهشدتگرم میشود. دانشمندان گفتهاند که احتمالا امسال بهعنوان گرمترین سالثبتشده و گرم تر از سال۲۰۲۳ خواهد بود و دیرین اقلیمشناسان تقریبا مطمئن هستند که سالگذشته گرمترین سال در ۱۲۵هزار سالگذشته بودهاست. نتیجه یک مجموعه تقریبا کلیشهای از بلایا است. هلن و میلتون، دو توفان عظیمی که بهتازگی ایالاتمتحده را درنوردیدند- صدها نفر را کشتند و ویرانی و غوغای تحولات سیاسی را در هفت ایالت برجای گذاشتند- شگفتی خودشان را رقم زدند. البته نه به این معنا که توفانها منجر به آسیبهای جبرانناپذیری شود یا رسوایی هولناکی را فاش کند، بلکه شگفتانگیز از این نظر که حتی شدت این توفانها نگرانیها در مورد تغییرات آبوهوایی را به مرکز مبارزات ریاستجمهوری سوق نداد. اتفاق بعدی ریاستجمهوری ترامپ است! با مشخصشدن نتایج رایگیری اکنون دونالد ترامپ، رئیسجمهور سابق که تغییرات آب و هوا را یک تهدید نامیده بود، تصمیمگیرنده خواهد بود.
به گزارش گاردین، دونالد ترامپ در مصاحبهای درک خود را از تغییرات آبوهوایی اینگونه بیان کرد: «میدانید، وقتی میشنوم که این احمقهای بیچاره در مورد گرمشدن کرهزمین صحبت میکنند، خندهام میگیرد. آنها آن را تغییر آب و هوا مینامند، در گذشته به آن گرمشدن زمین میگفتند اما از وقتی برخی از نقاط سیاره در حال سردشدن و برخی در حال گرمشدن است، آن را تغییر آب و هوا نامیدند. در دهه1920 آنها فکر میکردند که سیاره در حال یخ زدن است. اکنون فکر میکنند که این سیاره در حال سوختن است. این احمقهای بیچاره مدام در مورد گرمشدن کرهزمین صحبت میکنند، شما میدانید که این سیاره تا درجهایگرم میشود که اقیانوسها در 355سال یکهشتم اینچ افزایش مییابند. آنها نمیدانند چه چیزی قرار است رخ دهد.»
ترامپ هر کاری که میتواند برای جلوگیری از گذار انرژی در آمریکا و سراسر جهان انجام میدهد. دوستان او در پروژه 2025 با جزئیات قابلتوجهی توضیح دادهاند که چگونه این حرفهای بیهوده را به سیاست تبدیل میکنند. بسیاری از گامهایی که دولت او برای تقویت نفت، گاز و زغالسنگ برمیدارد درحالیکه خورشید و باد (انرژیهای پاک) را کنار میگذارد، بهطور دقیق بیان شدهاست. این بهمعنای پایاندادن به تلاش برای تحریک تولید خودروهای الکتریکی در دیترویت، پایاندادن به حمایت از انرژیهای تجدیدپذیر و معکوسکردن یک یافته مهم در سال2009 از EPA مبنیبر اینکه انتشار دیاکسیدکربن باعث آسیب میشود، است. بهعلاوه او قول دادهاست که اداره ملی اقیانوسی و جوی را تعطیل کند، زیرا آنها افرادی هستند که میزان افزایش دما را اندازهگیری میکنند و این اندازهگیریها «یکی از محرکهای اصلی هشدار تغییرات آب و هوا» است.
نظرات دولت ترامپ در اهداف بحرانی آبوهوایی تعیینکننده خواهد بود. تا سال2030، ایالاتمتحده متعهد شدهاست که انتشار گازهای گلخانهای را 50 تا 52درصد کمتر از سطح سال2005 کاهش دهد و انتظار دارد سالانه 13میلیون وسیله نقلیه الکتریکی عرضه کند. اهداف اقلیمی این کشور شامل رسیدن به تولید 100 درصدی برق بدونکربن تا سال2035 و دستیابی به اقتصاد انتشار خالص صفر تا سال2050 است. به گزارش شورای آتلانتیک، اکنون با انتخاب ترامپ بررسی 4مورد در زمینه آب و هوا حائزاهمیت است:
1- اجازه اصلاحات
بهرغم موفقیتهای بایدن، اصلاحات جامع مجوز همچنان مبهم باقیماندهاست. تحلیلهای اخیر هشدار دادهاند که اگر گلوگاههای مجوز و بررسی محیطزیست برطرف نشود، ممکن است تا 100گیگاوات پروژههای جدید انرژی پاک به تعویق بیفتد و 100میلیارد دلار سرمایهگذاری بالقوه در دههآینده از بین برود. از آنجاکه تخمینزده میشود 40درصد از پروژههای تولیدی جدید در حالحاضر با تاخیر مواجه شدهاند و پیشبینیهای جدید برای رشد تقاضای برق افزایش یافتهاست، مساله اصلاح مجوز ممکن است بهزودی از چالش به بحرانی دیگر تبدیل شود. همه طرفها موافق هستند که باید کاری در مورد اجازه انجام شود، اما در مورد آنچه که باید متضمن آن باشد، اختلافنظر دارند. دولت قبلی ترامپ تلاش کرد تا بررسیهای زیستمحیطی را برای تسریع در صدور مجوزها محدود کند. اجازه اصلاحات این پتانسیل را دارد که طیف گستردهای از انواع پروژهها را از جمله خطوط لوله گرفته تا بادی و هستهای فراساحلی را منتفع کند. در چنین شرایطی، ترامپ که کاخسفید را اشغال میکند، نفوذ زیادی در مذاکرات خواهدداشت.
2- اجرای IRA
در سال2022، دولت بایدن مردم آمریکا را تشویق کرد تا کربنزدایی کنند: «قانون کاهش تورم یا IRA.» در این طرحهزاران دلار در قالب تخفیف و اعتبار مالیاتی در اختیار مصرفکننده قرار میگیرد تا یک خودروی برقی دریافت کنند و خانه خود را با پنلهای خورشیدی، پمپ حرارتی و اجاق القایی برقدار کنند. در سال2023، 3.4میلیون آمریکایی به لطف IRA، به میزان 8.4میلیارد دلار اعتبار مالیاتی برای بهبود انرژی خانه دریافت کردند. اما ترامپ متعهد شده بودجهباقیمانده را که مستلزم حمایت کنگره است، لغو کند. بهرغم قول ترامپ مبنیبر تلاش، بعید بهنظر میرسد که IRA بهطور کامل حتی تحت یک سهگانه جمهوریخواهان لغو شود. کاخسفید، از طریق آژانسهای فدرال، میتواند از صدور دستورالعملها یا مقررات مهم اجتناب کند، نحوه ساختار مشوقهای مالیاتی را بهشدت تغییر دهد، پرداخت برای برنامههای خاص را متوقف کند و اجارهها، بررسیها و مطالعات موردنیاز برای اجرای IRA را به تاخیر بیندازد. برای مثال، ترامپ قصد دارد تمام پولهای «خرجنشده» IRA را لغو کند. بهطور مشابه، دستورالعمل اعتبار مالیات هیدروژنی قانون 45ولت، هنوز درمیان بحثهای شدید نهایی نشدهاست. دولت ترامپ که علاقهای به پتانسیل کربنزدایی هیدروژن ندارد، میتواند این دستورالعمل را بیشتر به تاخیر بیندازد یا آن را بهگونهای تغییر دهد که خطر و عدماطمینان را در این بخش در حال ظهور تشدید کند.
3- سیاست تجاری
سیاست تجاری تداوم قوی بین دولت ترامپ و بایدن داشتهاست. بایدن تا حد زیادی تعرفههای مربوط به انرژی خود را حفظ کردهاست، از جمله آنهایی که خودروهای برقی چینی و فناوریهای خورشیدی را هدف قرار میدهند.
اما رئیسجمهور جدید آماده است تا سیستم موانع تجاری «اول آمریکا» را احیا کند که قصد دارد اقتصاد ایالاتمتحده را تا حد امکان از چین جدا کند.
او قول دادهاست که یک تعرفه پایه جهانی برای اکثر محصولات خارجی ایجاد کند و بهدنبال آن افزایشهای تدریجی بر اساس ادعای کاهش ارزش پول ایجاد کند. با توجه به توافق ایالاتمتحده، مکزیک و کانادا (USMCA) که در سال2026 مورد بازنگری قرار میگیرد، انتظار میرود دولت جدید ترامپ خواستههای جدیدی از مکزیک که روابط اقتصادی روبهرشدی با چین دارد، مطرح کند. بههمین ترتیب، مقررات اتحادیه اروپا (EU) در مورد انتشار گازهای متان وارداتی و مکانیزم تنظیم مرز کربن (CBAM) ممکن است دولت ترامپ را به اقدامات تلافیجویانهای برانگیزد که میتواند صادرات انرژی را به دام بیندازد.
4- گاز طبیعی
نقش گاز طبیعی و زیرساختهای گاز جدید در سیستم انرژی ایالاتمتحده در کانون بحثهای سیاست انرژی است. برق ایالاتمتحده بهطور فزایندهای از گاز طبیعی تامین میشود. گاز طبیعی مایع آمریکا (LNG) یک کالای مهم برای متحدان اروپا است. چشمانداز افزایش شدید تقاضای برق در ایالاتمتحده که توسط هوشمصنوعی هدایت میشود، اهمیت گاز مقرونبهصرفه و تولید داخل را در برآوردن این نیازها برجسته میکند. کمپین ترامپ تمرکز دوران بایدن بر فناوریهای انرژی پاک را به سخره گرفته و دیدگاه خود را برای اولویتبندی سوختهای فسیلی آمریکا، بهویژه گاز طبیعی دوباره مطرح کردهاست. در مورد توقف مداوم مجوز صادرات LNG که مجوزهای جدید برای فروش به کشورهای بدون توافق تجارت آزاد ایالاتمتحده را مسدود کرد، اختلافنظر وجود داشت اما ترامپ متعهد شدهاست که بلافاصله پس از روی کار آمدن آن را خاتمه دهد.
خطرات دیگر ترامپ
آیا ترامپ میتواند جریان انرژیهای تجدیدپذیر را معکوس کند؟ نه بهطور کامل، زیرا این روند بسیار قوی است، زیرا هزینههای انرژی خورشید، باد و باتری همیشه رو به پایین است. حتی در تگزاس، مقر کارتل هیدروکربن، جاییکه قانونگذار ایالتی سعیکرده قوانینی را برای محدودکردن انرژیهای تجدیدپذیر تصویب کند، اقتصاد غیرقابلانکار انرژی پاک همچنان رو به افزایش است. اما او میتواند سرعت آن را به میزان قابلتوجهی کاهش دهد. در حالحاضر، کاخسفید بایدن-هریس یک تیم اختصاصی در کار دارد، با مقامات ارشدی که به پروژههای اصلی منصوب شدهاند و دائما بررسی میکنند تا پروژهها طبق برنامه ساخته شوند.
با حضور ترامپ این روند ناپدید میشود و با مجموعه جدیدی از بوروکراتها که عمیقا برای اطمینان از عدمتحقق این پروژهها سرمایهگذاری کردهاند جایگزین میشود. حداقل تاثیر آن در سراسر جهان بد خواهد بود. آخرینبار، ترامپ آمریکا را از توافقنامه آبوهوای پاریس خارج کرد و بهشدت به شتابی که این مذاکرات ایجادکردهبود، ضربه زد. اینبار او همین کار و کارهای بیشتری را انجام میدهد؛ بهعنوان مثال، قول دادهاست توقف در پایانههای صادرات گاز طبیعی مایع را پایان دهد. اینها برای برداشت حجم عظیمی از گاز ایالاتمتحده و ارسال آن به آسیا طراحی شدهاند، جاییکه حرکت به سمت انرژیهای تجدیدپذیر را کاهش میدهد. این آخرین استراتژی رشد واقعی صنعت نفت و بزرگترین بمب گازهای گلخانهای روی کرهزمین است.
در اصل، ترامپ به تمامی شرکتهای نفتی بزرگ جهان مجوز میدهد تا به دورزدن ادامه دهند. اگر قرار نیست بزرگترین تولیدکننده گازهای گلخانهای در تاریخ نقشی ایفا کند، چرا دیگری باید فشاری را احساس کند؟ همانطور که پروژه 2025 کاملا واضح اعلام میکند، ترامپ «کلیه سیاستهای آبوهوایی را از برنامههای کمکهای خارجی خود لغو خواهد کرد» و «جنگ خود را با سوختهای فسیلی در جهان درحالتوسعه متوقف خواهد کرد.»
مذاکرات جهانی آب و هوا در برزیل در سالآینده و نسخه 2026 در استرالیا- که در حالحاضر بهعنوان آخرین فرصت بزرگ برای همکاری جهانی شکل میگیرد- با حضور ترامپ تغییر خواهد کرد. فعالان محیطزیست از تاثیر انتخاب او بر کاپ29 باکو (جمهوریآذربایجان) و اجلاس INC5 بوسان (کرهجنوبی) نگرانند.
راههایی برای محاسبه معنای همه اینها وجود دارد. بهعنوان مثال، سازمان غیردولتی کربن بریف مستقر در بریتانیا، اوایل سالجاری گفت که «پیروزی دونالد ترامپ در انتخابات ریاستجمهوری نوامبر میتواند منجر به انتشار بیش از 4میلیارد تن گازهای گلخانهای آمریکا تا سال2030 در مقایسه با برنامههای جو بایدن شود.» فقط برای چشمانداز، این مقدار زیادی است: «این 4میلیارد تن معادل دیاکسیدکربن اضافی (GtCO2e) تا سال2030، براساس آخرین ارزیابیهای دولت ایالاتمتحده، خسارت آبوهوایی جهانی به ارزش بیش از 900میلیارد دلار را بههمراه خواهدداشت. این مانند یافتن یک قاره اضافی پر از گازهای گلخانهای است.
اما بدتر از همه زمانبندی است. اگر قرار بود دولت ترامپ صرفا یک دوره چهارساله بینالمللی باشد، آزاردهنده بود، اما در واقع دقیقا در لحظهای آمد که ما بهشدت به شتاب نیاز داریم. ما در آستانه شکستن سیستم اقلیمی سیاره هستیم، میتوانیم شکاف آن را در قطبها ببینیم، یخچال Thwaites که توسط آبگرم دریا تضعیف شدهاست، در اقیانوس اطلس جریانهای بزرگ شروع به کندشدن کردهاند و نحوه حرکت آب در اطراف زمین تغییر کردهاست. دانشمندان آب و هوا در جهان تمام تلاش خود را برای تعیین یک جدول زمانی انجام دادهاند:
«انتشار گازهای گلخانهای را تا سال2030 به نصف کاهش دهند یا چیزی مانند مسیر پاریس را مشاهده کنند که افزایش دما تا 1.5درجه سانتیگراد بالاتر از سطوح ماقبل صنعتی شود.»
حال که دونالد ترامپ انتخاب شده، ممکن است اثرات آن را نه برای سالها بلکه برای یک نسل احساس کنیم. شاید یکمیلیون سالبعد اشتباه خود را در پرونده زمینشناسی بخوانیم و این واقعا مهم است.
منبع: دنیای اقتصاد