حق تقدم سهام چیست؟ فرصتی طلایی برای سرمایه‌گذاران هوشمند
حق تقدم سهام فرصتی منحصربه‌فرد برای سهامداران است که می‌توانند با قیمتی کمتر از بازار، سهام جدید خریداری کنند و سهم را در شرکت حفظ کنند.
به گزارش پایگاه خبری بورس پرس ، آیا می‌دانید حق تقدم سهام چگونه می‌تواند فرصتی برای حفظ مالکیت و مشارکت در رشد شرکت‌ها باشد؟ این ابزار مالی به شما امکان می‌دهد سهام جدید را با قیمتی مناسب‌تر از بازار خریداری کنید یا حتی آن را به سودی جذاب تبدیل کنید.
اما چگونه می‌توان از این فرصت استفاده کرد؟ در این مقاله به زبانی ساده و کاربردی به بررسی مفهوم حق تقدم، روش تبدیل آن به سهام و خرید و فروش آن پرداخته‌ایم. اگر به دنبال استفاده هوشمندانه از حق تقدم و افزایش سود سرمایه گذاری هستید با ما همراه باشید!
حق تقدم خرید سهام چیست؟
حق تقدم خرید سهام، اوراقی است که شرکت‌ها طبق قانون تجارت، هنگام افزایش سرمایه از محل آورده نقدی و مطالبات سهامداران منتشر می‌کنند و در اختیار سهامداران فعلی قرار می‌دهند. تعداد حق تقدم تخصیص‌یافته به هر سهامدار بر اساس تعداد سهام فعلی و درصد افزایش سرمایه تعیین می‌شود. استفاده از حق تقدم سهام یکی از روش‌های سرمایه گذاری در بورس است.
تفاوت حق تقدم و سهام عادی چیست؟
حق تقدم و سهام عادی هر دو مفاهیم مهمی در بازار سرمایه هستند اما ویژگی‌ها و کاربردهای متفاوتی دارند:
1. مدت‌زمان: حق تقدم موقتی است و بعد از تبدیل به سهام عادی، دائمی می‌شود.
2. قیمت: قیمت حق تقدم کمتر از سهام عادی است. زیرا شامل مبلغ اسمی پرداخت‌نشده است.
3. کاربرد: حق تقدم برای مشارکت در افزایش سرمایه استفاده می‌شود در حالی که سهام عادی نشان‌دهنده مالکیت در شرکت است.
یکی از سوالاتی که اغلب برای سرمایه‌گذاران ایجاد می‌شود این است که حق تقدم تعلق‌گرفته به سهام موجود در پرتفوی صندوق سهامی چه می‌شود؟ مدیر صندوق می‌تواند به‌صلاحدید از این اوراق استفاده کند یا آن‌ها را برای سرمایه‌گذاری دیگری به‌فروش برساند.
حق تقدم در افزایش سرمایه شرکت‌ها
حق تقدم معمولاً در افزایش سرمایه از محل آورده نقدی استفاده می‌شود. در این روش، شرکت برای تامین مالی پروژه‌های جدید یا بهبود وضعیت مالی، سهام جدید منتشر می‌کند و این سهام را در ابتدا به سهامداران فعلی ارائه می‌دهد. این اقدام به سهامداران کمک می‌کند سهم را در شرکت حفظ کرده و از مزایای رشد آینده شرکت بهره‌مند شوند.
چرا شرکت‌ها حق تقدم خرید سهام ارائه می‌دهند؟
هنگامی که شرکت‌ها قصد دارند سرمایه جدیدی جذب کنند، ابتدا این فرصت را به سهامداران فعلی ارائه می‌دهند. این کار با صدور گواهی‌هایی به نام حق تقدم انجام می‌شود. شما به‌عنوان سهامدار می‌توانید یکی از دو گزینه زیر را انتخاب کنید:
1. استفاده از حق تقدم
با پرداخت ارزش اسمی هر سهم (معمولاً 1000 ریال)، حق تقدم خود را به سهام جدید تبدیل کنید. این اقدام به شما امکان می‌دهد پیش از دیگران در افزایش سرمایه شرکت مشارکت کنید و مالک سهام بیشتری شوید.
2. فروش حق تقدم
اگر نمی‌خواهید از حق تقدم استفاده کنید، می‌توانید آن را در مدت زمان مشخص در بورس بفروشید.
مراحل پذیره‌نویسی حق تقدم در بورس ایران
فرآیند پذیره‌نویسی حق تقدم در بورس شامل مراحل زیر است:
1. اعلام افزایش سرمایه: شرکت اطلاعیه افزایش سرمایه را از طریق سامانه کدال منتشر می‌کند.
2. صدور گواهی حق تقدم: سهامداران فعلی به نسبت تعداد سهام، گواهی‌های حق تقدم دریافت می‌کنند.
3. مهلت 60 روزه: سهامداران می‌توانند در این مدت، مبلغ اسمی را واریز کنند یا حق تقدم را بفروشند.
4. فروش حق تقدم‌های استفاده نشده: اگر سهامداری در مهلت مقرر اقدامی نکند، شرکت این حق تقدم‌ها را به مزایده می‌گذارد.
5. افزودن سهام جدید به پرتفوی: در پایان، سهام جدید به پرتفوی سهامداران اضافه می‌شود.
چگونه حق تقدم به سهام عادی تبدیل می‌شود؟
نحوه استفاده از حق تقدم و تبدیل آن به سهام عادی فرآیند ساده‌ای دارد:
1. صدور گواهی حق تقدم: بعد از اعلام افزایش سرمایه توسط شرکت، گواهی‌های حق تقدم به سهامداران فعلی اختصاص می‌یابد.
2. پرداخت مبلغ اسمی: سهامداران برای تبدیل این گواهی به سهام عادی باید مبلغ اسمی هر سهم (معمولاً 1000 ریال) را در مدت تعیین‌شده واریز کنند.
3. تکمیل فرآیند اداری: پس از پایان مهلت پرداخت، شرکت مراحل ثبت افزایش سرمایه را انجام می‌دهد.
4. افزودن به پرتفوی: در نهایت، حق تقدم به سهام عادی تبدیل شده و به دارایی سهامدار در پرتفوی سپرده‌گذاری اضافه می‌شود.
نکته مهم این است اگر سهامداران در مهلت مقرر اقدامی نکنند، شرکت حق تقدم‌های استفاده‌نشده را می‌فروشد و مبلغ حاصل را به حساب آن‌ها واریز می‌کند.
نحوه خرید و فروش حق تقدم
حق تقدم همانند سهام عادی در بورس قابل معامله است. اگر سهامداری تمایلی به استفاده از حق تقدم نداشته باشد، می‌تواند آن را در بازار به فروش برساند. از طرفی افرادی که سهامدار شرکت نیستند، می‌توانند با خرید حق تقدم از بازار در افزایش سرمایه شرکت مشارکت کنند.
مزایای استفاده از حق تقدم سهام شامل موارد زیر می‌شود:
حفظ مالکیت: سهامداران می‌توانند درصد مالکیت در شرکت را حفظ کنند.
خرید سهام با قیمت مناسب: قیمت اسمی سهام جدید معمولاً کمتر از قیمت بازار است.
سودآوری: امکان کسب سود از اختلاف قیمت حق تقدم و قیمت بازار وجود دارد.
با وجود مزایایی که مطرح شد، استفاده از اوراق حق تقدم سهام دارای برخی معایب، مانند موارد زیر است:
نیاز به نقدینگی: سهامداران برای استفاده از حق تقدم باید مبلغ اسمی را پرداخت کنند.
زمان‌بر بودن: فرآیند تبدیل حق تقدم به سهام عادی ممکن است چند ماه طول بکشد.
ریسک بازار: قیمت سهام ممکن است پس از افزایش سرمایه کاهش یابد و ارزش سرمایه‌گذاری را تحت تاثیر قرار دهد.
چگونه از حق تقدم سهام خود بیشترین بهره را ببریم؟
پیش از تصمیم‌گیری درباره استفاده از حق تقدم، بررسی کنید شرکت قرار است سرمایه جدید را برای چه کاری استفاده کند. این اطلاعات می‌تواند بر عملکرد شرکت و در نتیجه قیمت سهام و حق تقدم اثرگذار باشد. اگر بازار ظرفیت رشد مناسبی برای شرکت ببیند، احتمالاً قیمت سهام و حق تقدم افزایش خواهد یافت.
نتیجه‌گیری
حق تقدم سهام فرصتی منحصربه‌فرد برای سهامداران است که می‌توانند با قیمتی کمتر از بازار، سهام جدید خریداری کنند و سهم را در شرکت حفظ کنند. آگاهی از قوانین، زمان‌بندی‌ها و مزایا و معایب حق تقدم به سهامداران کمک می‌کند بهترین تصمیم را برای استفاده یا فروش این ابزار بگیرند و از مزایای آن بهره‌مند شوند. برای آگاهی بیشتر و استفاده هوشمندانه از این فرصت‌های مالی، می‌توانید از خدمات آموزش مالی کاریزما بهره‌مند شوید و دانش را در زمینه سرمایه‌گذاری افزایش دهید.
سوالات متداول
حق تقدم سهام چیست و چگونه کار می‌کند؟
حق تقدم سهام، اوراقی است که شرکت‌ها هنگام افزایش سرمایه منتشر می‌کنند و به سهامداران فعلی می‌دهند. این اوراق به سهامداران این امکان را می‌دهند که پیش از دیگران، سهام جدیدی خریداری کنند یا آن را در بورس بفروشند.
چطور می‌توان حق تقدم سهام را به سهام عادی تبدیل کرد؟
برای تبدیل حق تقدم به سهام عادی، سهامدار باید مبلغ اسمی هر سهم (معمولاً 1000 ریال) را در مهلت تعیین‌شده واریز کند. پس از این مرحله، فرآیند اداری تکمیل شده و سهام جدید به پرتفوی سهامدار اضافه می‌شود.
آیا می‌توان حق تقدم را در بورس خرید و فروش کرد؟
بله، حق تقدم مانند سهام عادی در بورس قابل معامله است. اگر سهامدار از استفاده از حق تقدم صرف‌نظر کند، می‌تواند آن را در بورس بفروشد اما برای این کار بازه زمانی مشخصی وجود دارد.
منبع: بورس پرس