تراز پرداخت‌ها تحت فشار؟
دنیای اقتصاد :
تراز تجاری منفی یکی از آسیب‌های جدی واردشده به اقتصاد ایران در سال‌های اخیر بوده‌است. بخشی از چالش تراز تجاری منفی از ارزش افزوده پایین کالاهای صادراتی در قیاس با محصولات واردشده به کشور نشات می‌گیرد. به بیان دیگر ما در قبال صادرات مواد خام، محصولات با ارزش افزوده بالاتر وارد می‌کنیم. نگاه کلی به شاخص قیمت کالاهای صادراتی و وارداتی در فصل تابستان امسال حکایت از تداوم این روند در جریان تجارت کشور دارد. در شرایطی که تورم نقطه‌به‌نقطه صادرات در بهار امسال ۲۰.۴درصد بوده، تورم نقطه‌به نقطه واردات در همین بازه زمانی به ۴۸.۶درصد رسیده‌است.
قیمت کالاهای صادراتی یکی از مهمترین عوامل تاثیرگذار بر میزان مبادلات خارجی کشورها و نیز یکی از عوامل تعیین‌کننده رابطه مبادله است و تغییرات آنها از اهمیت بالایی برخوردار است. در طرح شاخص قیمت کالاهای صادراتی از کلیه کدهای تعرفه صادراتی کشور در سال1400 (سال پایه) استفاده شده‌است.
شاخص قیمت کالاهای صادراتی فصل تابستان 1403
در تابستان 1403،درصد تغییرات شاخص قیمت کالاهای صادراتی مبتنی بر داده‌های‌ریالی در چهار فصل منتهی به فصل تابستان 1403 نسبت به مدت مشابه در سال‌قبل 20.4درصد است که در مقایسه با همین اطلاع در فصل قبل (22.4درصد)،برابر 2واحد‌درصد کاهش داشته‌است.
شاخص قیمت کل ریالی
براساس گزارش منتشرشده توسط مرکز آمار ایران در فصل تابستان 1403، شاخص قیمت کل کالاهای صادراتی مبتنی بر داده‌های ریالی 219.5 است که نسبت به فصل قبل (تورم فصلی) 5.7درصد، نسبت به فصل مشابه سال‌قبل (تورم نقطه‌به‌نقطه) 22.8درصد و در چهارفصل منتهی به فصل جاری نسبت به دوره مشابه سال‌قبل (تورم سالانه) 20.4درصد افزایش داشته‌است.
شاخص قیمت کل دلاری
در فصل تابستان 1403، شاخص قیمت کل کالاهای صادراتی مبتنی بر داده‌های دلاری برابر با 107.3 است که نسبت به فصل قبل (تورم فصلی) 0.3درصد کاهش، نسبت به فصل مشابه سال‌قبل (تورم نقطه‌به‌نقطه) 5.1درصد و در چهارفصل منتهی به فصل جاری نسبت به دوره مشابه سال‌قبل (تورم سالانه) 3.3درصد افزایش داشته‌است.
کاهش تورم فصلی ریالی
در فصل تابستان 1403،درصد تغییرات شاخص قیمت کالاهای صادراتی مبتنی بر داده‌های ریالی نسبت به فصل قبل (تورم فصلی) 5.7درصد است که در مقایسه با همین اطلاع در فصل قبل (7.4درصد)، 1.7 واحد‌درصد کاهش داشته‌است. در این فصل بیشترین تورم فصلی با 11.3درصد مربوط به گروه «مروارید طبیعی یا پرورده و…» و کمترین تورم فصلی با 0.0درصد مربوط به گروه «اشیاء هنری، اشیا ء کلکسیونی و…» است.
کاهش تورم فصلی دلاری
در فصل تابستان 1403،درصد تغییرات شاخص قیمت کالاهای صادراتی مبتنی بر داده‌های دلاری نسبت به فصل قبل (تورم فصلی)برابر با منفی 0.3درصد برآورد شده که در مقایسه با همین اطلاع در فصل قبل (2.9درصد)، 3.2 واحد‌درصد کاهش داشته‌است.
افزایش تورم نقطه‌به‌نقطه ریالی
در فصل تابستان 1403،درصد تغییرات شاخص قیمت کالاهای صادراتی مبتنی بر داده‌های ریالی نسبت به فصل مشابه سال‌قبل (تورم نقطه‌به‌نقطه) 22.8درصد است که در مقایسه با همین اطلاع در فصل قبل (13.3درصد)، 9.5 واحد‌درصد افزایش داشته‌است. در این فصل بیشترین تورم نقطه‌به‌نقطه با 50.3درصد مربوط به گروه «مروارید طبیعی یا پرورده و…» و کمترین تورم نقطه‌به‌نقطه با 0.0درصد مربوط به گروه «اشیاء هنری، اشیاء کلکسیونی و…» است.
افزایش تورم نقطه‌به‌نقطه دلاری
در فصل تابستان1403،تغییرات شاخص قیمت کالاهای صادراتی مبتنی‌بر داده‌های دلاری نسبت به فصل مشابه سال‌قبل (تورم نقطه‌به‌نقطه) برابر با 5.1درصد است که در مقایسه با همین اطلاع در فصل قبل (3.7درصد)، 1.4 واحد‌درصد افزایش داشته‌است.
کاهش تورم سالانه ریالی
در تابستان 1403، درصد تغییرات شاخص قیمت کالاهای صادراتی مبتنی بر داده‌های ریالی در چهار فصل منتهی به فصل تابستان 1403 نسبت به مدت مشابه در سال‌قبل 20.4درصد است که در مقایسه با همین اطلاع در فصل قبل (22.4درصد)، 2.0 واحد درصد کاهش داشته‌است. در این فصل بیشترین تورم سالانه با 47.5درصد مربوط به گروه «ماشین‌آلات و وسایل مکانیکی، ادوات برقی و…» و کمترین تورم سالانه با 1.6درصد مربوط به گروه «اشیاء هنری، اشیا ءکلکسیونی و…» است.
افزایش تورم سالانه دلاری
در فصل تابستان 1403، درصد تغییرات شاخص قیمت کالاهای صادراتی مبتنی بر داده‌های دلاری در چهار فصل منتهی به فصل تابستان 1403 نسبت به مدت مشابه در سال‌قبل‌برابر با 3.3درصد است که در مقایسه با همین اطلاع در فصل قبل (1.7درصد)، 1.6 واحد‌درصد افزایش داشته‌است.
شاخص قیمت کالاهای وارداتی فصل تابستان 1403
در فصل تابستان 1403،درصد تغییرات شاخص قیمت کالاهای وارداتی مبتنی بر داده‌های‌ریالی در چهار فصل منتهی به فصل تابستان 1403 نسبت به مدت مشابه در سال‌قبل 48.6درصد است که در مقایسه با همین اطلاع در فصل قبل (47.1درصد) 1.5 واحد‌درصد افزایش داشته‌است.قیمت کالاهای وارداتی یکی از مهمترین عوامل تاثیرگذار بر میزان مبادلات خارجی کشورها و نیز یکی از عوامل تعیین‌کننده رابطه مبادله است و تغییرات آنها از اهمیت بالایی برخوردار است. در طرح شاخص قیمت کالاهای وارداتی از کلیه کدهای تعرفه وارداتی کشور سال1400(سال‌پایه) استفاده شده‌است. اطلاعات مورد‌استفاده در این طرح برگرفته از آمار‌های ثبتی گمرک جمهوری‌اسلامی ایران و طبقهبندی مورد‌استفاده سیستم طبقهبندی نظام هماهنگ شده توصیف و کدگذاری (HS) است. نتایج حاصل از این طرح در سطح کل کشور و برای 20 گروه اصلی طبقهبندی HS قابل‌انتشار است و به تفکیک دلاری و ریالی محاسبه و منتشر می‌شود.ذکر این نکته ضروری است که برای محاسبه شاخص فصل تابستان 1403 از داده‌های مقدماتی گمرک جمهوری‌اسلامی استفاده شده‌است، لذا نتایج اعلام‌شده به‌صورت مقدماتی بوده و استفاده از آنها باید با ملاحظه انجام شود. شایان ذکر است که پس از استخراج و ارائه داده‌های قطعی سال1403 توسط گمرک جمهوری‌اسلامی ایران، شاخص واردات نیز از سوی مرکز آمار بازنگری‌شده و ارقام نهایی شاخص مربوط به این دوره مجددا به‌صورت قطعی منتشر خواهدشد.
شاخص قیمت کل ریالی
در فصل تابستان 1403، شاخص قیمت کل کالاهای وارداتی مبتنی بر داده‌های‌ریالی 718.9 است که نسبت به فصل قبل (تورم فصلی) 14.3درصد، نسبت به فصل مشابه سال‌قبل (تورم نقطه‌به‌نقطه) 58.5درصد و در چهارفصل منتهی به فصل جاری نسبت به دوره مشابه سال‌قبل (تورم سالانه) 48.6درصد افزایش داشته‌است.
شاخص قیمت کل دلاری
در فصل تابستان 1403، شاخص قیمت کل کالاهای وارداتی مبتنی بر داده‌های دلاری برابر با 134.3 است که نسبت به فصل قبل (تورم فصلی) 4.5درصد و نسبت به فصل مشابه سال‌قبل (تورم نقطه‌به‌نقطه) 9.8درصد و در چهارفصل منتهی به فصل جاری نسبت به دوره مشابه سال‌قبل (تورم سالانه) 5.9درصد افزایش داشته‌است.
افزایش تورم فصلی ریالی
در فصل تابستان 1403،درصد تغییرات شاخص قیمت کالاهای وارداتی مبتنی بر داده‌های‌ریالی نسبت به فصل قبل (تورم فصلی) 14.3درصد است که در مقایسه با همین اطلاع در فصل قبل (12.0درصد)، 2.3 واحد‌درصد افزایش داشته‌است. در این فصل بیشترین تورم فصلی با 20.2درصد مربوط به گروه «ماشین‌آلات و وسایل مکانیکی، ادوات برقی و…» و کمترین تورم فصلی با 0.0درصد مربوط به گروه «مروارید طبیعی یا پرورده و…» است. گروه «محصولات نباتی» نیز با تورم منفی 2.1درصد بیشترین کاهش را تجربه کرده‌است.
افزایش تورم فصلی دلاری
در فصل تابستان 1403،درصد تغییرات شاخص قیمت کالاهای وارداتی مبتنی بر داده‌های دلاری نسبت به فصل قبل (تورم فصلی)برابر با 4.5درصد است که در مقایسه با همین اطلاع در فصل قبل (3.5درصد)، 1.0 واحد‌درصد افزایش داشته‌است.
افزایش تورم نقطه‌به‌نقطه ریالی
در فصل تابستان 1403،درصد تغییرات شاخص قیمت کالاهای وارداتی مبتنی بر داده‌های‌ریالی نسبت به فصل مشابه سال‌قبل (تورم نقطه‌به‌نقطه) 58.5درصد است که در مقایسه با همین اطلاع در فصل قبل (44.8درصد)، 13.7 واحد‌درصد افزایش داشته‌است. در این فصل بیشترین تورم نقطه‌به‌نقطه با 104.7درصد مربوط به گروه «آلات و دستگاه‌های اپتیک، عکاسی و…» و کمترین تورم نقطه‌به‌نقطه با 0.6درصد مربوط به گروه «پوست‌خام، چرم و…» است. گروه «چربیها و روغن‌های حیوانی یا نباتی و…» نیز با تورم منفی 14.2درصد بیشترین کاهش را تجربه کرده‌است.
افزایش تورم نقطه‌به‌نقطه دلاری
در فصل تابستان 1403،درصد تغییرات شاخص قیمت کالاهای وارداتی مبتنی بر داده‌های دلاری نسبت به فصل مشابه سال‌قبل (تورم نقطه‌به‌نقطه) برابر با 9.8درصد است که در مقایسه با همین اطلاع در فصل قبل (4.7درصد)، 5.1 واحد‌درصد افزایش داشته‌است.
افزایش تورم سالانه ریالی
در فصل تابستان 1403،درصد تغییرات شاخص قیمت کالاهای وارداتی مبتنی بر داده‌های‌ریالی در چهار فصل منتهی به فصل تابستان 1403 نسبت به مدت مشابه در سال‌قبل 48.6درصد است که در مقایسه با همین اطلاع در فصل قبل (47.1درصد) 1.5واحد‌درصد افزایش داشته‌است. در این فصل بیشترین تورم سالانه با 103.3درصد مربوط به گروه «آلات و دستگاه‌های اپتیک، عکاسی و…» و کمترین تورم سالانه با 0.2درصد مربوط به گروه «مواد نسجی و مصنوعات از این مواد» است. گروه «چربیها و روغن‌های حیوانی یا نباتی و…» نیز با تورم منفی 17.7درصد بیشترین کاهش را تجربه کرده‌است.
افزایش تورم سالانه دلاری
در فصل تابستان 1403،درصد تغییرات شاخص قیمت کالاهای وارداتی مبتنی بر داده‌های دلاری در چهار فصل منتهی به فصل تابستان 1403 نسبت به مدت مشابه در سال‌قبل برابر با 5.9درصد است که در مقایسه با همین اطلاع در فصل قبل (5.2درصد)، 0.7واحد‌درصد افزایش داشته‌است.
منبع: دنیای اقتصاد