تحلیلی از چشم انداز بورس و اثر ارتباط قیمت دلار و تورم

به گزارش پایگاه خبری بورس پرس ، دو تحلیلگر بازار سرمایه ضمن ارائه تحلیلی از چشم انداز بورس در اثر متغیرهای خارجی و داخلی در گفت و گو با دنیای اقتصاد، ارتباط میان افزایش قیمت دلار، تورم و این بازار را ارزیابی کردند.

پیمان شوریابی: یکی از بزرگترین سوالاتی که در ذهن بسیاری از فعالان بورسی وجود دارد، تداوم روند صعودی فعلی شاخص است. به‌علاوه 20 ژانویه، اولین روز کاری دولت جدید آمریکا‌ خواهد بود و برای برخی افراد نحوه اثرپذیری بازار سرمایه از این واقعه در هاله‌‌‌‌‌ای از ابهام قرار دارد.

برای بررسی اثرگذاری متغیرهای خارجی باید چند متغیر مورد ارزیابی قرار گیرد. به‌عنوان مثال کارنامه گذشته نشان می‌دهد در بحران‌‌‌‌‌ها و در تکانه‌‌‌‌‌های اقتصادی بزرگ، رشد مناسبی بجا گذاشت. یکی از این نمونه‌‌‌‌‌ها در دوره اول ریاست‌جمهوری دونالد ترامپ بود و همه‌‌‌‌‌گیری کرونا در سال‌های ‌98 و 99، بازار سرمایه کارنامه مطلوبی داشت. بورس در شرایط بحرانی با هیجان خرید در بازارهای ملک، خودرو، طلا، رشد را ادامه خواهد داد.

از طرف دیگر، عوامل و متغیرهای داخلی موتور رشد هستند که به‌نظر می‌رسد این متغیرها هم در ادامه بتوانند منجر به رشد بورس شوند. متغیر اول، رشد قیمت دلار در بازار آزاد و بازار ارز توافقی است که هر دو مسیر صعودی درپیش گرفتند. کاهش فاصله این دو و افزایش قیمت ارز در بازار توافقی حاشیه سود شرکت‌ها را به وسیله کاهش هزینه‌ها افزایش می دهد.

متغیر بعدی که از نظر‌ ریالی می‌تواند به رشد بورس کمک کند، تورم است. تورم اکنون به دلیل افزایش قیمت ارز و ورود به کانال 80‌ هزار‌ تومانی، فزونی یافته‌ و بطور طبیعی بازار سرمایه جاماندگی را از نظر تورمی مجددا پر خواهد کرد. محرک سوم نیز سیاست‌ها و حمایت‌های دولت است که اراده به هدایت سرمایه به سمت بازار سهام است و ترجیح می‌دهد پول داغ به این سمت حرکت کند تا سایر بازارهای رقیب.

به‌نظر می‌رسد در میان‌مدت و حداقل تا دو سال‌ آینده بازار کماکان صعودی خواهد بود، مگر اینکه شرایط خاص و غیرقابل‌پیش‌بینی رقم بخورد. البته اصلاح کوتاه‌مدت و نوسان‌‌‌‌‌های طبیعی دور از انتظار نخواهند بود. اگر نحوه مقابله دولت جدید آمریکا با اقتصاد ایران مانند دوره اول ترامپ باشد، احتمال افزایش نرخ ارز به واسطه تحریم‌های اقتصادی وجود دارد و بطور طبیعی این موضوع می‌تواند روی بازارهای مالی اثرگذار باشد.

ممکن است رشد بازارها اسمی و‌ ریالی باشد و نتوانند بازدهی دلاری بسازند. سرمایه‌گذاران باید افق میان‌ و بلندمدت داشته باشند و بهتر است سهام بنیادی و سودساز را مدنظر قرار داده و از رفتارهای هیجانی اجتناب‌ کرده و پرتفوی را متنوع کنند. البته صندوق‌های سرمایه‌گذاری به میزان لازم تنوع در پرتفوی را رعایت می‌کنند.

علیرضا خانمحمدی: در ایران یکی از پیچیده‌‌‌‌‌ترین و پرتکرارترین مباحث اقتصادی ارتباط میان افزایش قیمت دلار، تورم و بورس است. این موضوع، نه‌تنها بر زندگی روزمره مردم بلکه بر تصمیم‌گیری‌های سرمایه‌گذاران در بازارهای مالی نیز اثرگذار است. از عوامل موثر بر افزایش نرخ ارز می‌توان به تفاوت نرخ تورم داخلی و آمریکا، افزایش واردات، کاهش عرضه ارز، تحریم، کاهش درآمدهای ارزی، کاهش صادرات، میزان خلق نقدینگی، نرخ بهره و میزان کسری‌ بودجه، ریسک‌های برون‌‌‌‌‌مرزی و وابستگی اقتصاد به نفت اشاره کرد.

بطور کلی، افزایش قیمت ارز از چند مسیر باعث افزایش تورم می‌شود. اول از مسیر افزایش هزینه مواد اولیه و کالاهای واسطه‌‌‌‌‌محور منجر به افزایش قیمت محصولات نهایی تولیدکنندگان می‌شود. همچنین با افزایش قیمت ارز، ارزش پول ملی کاهش و قدرت خرید مردم تنزل می‌‌‌‌‌یابد. در نتیجه تقاضا برای کالاها و خدمات با وجود افزایش قیمت‌ها، همچنان بالا باقی‌می‌ماند و به افزایش تورم منجر می شود.

مسئله بعدی انتظارات تورمی است که به افزایش تقاضای کالاها و خدمات منجر می‌شود. این امر باعث افزایش قیمت‌ها می‌شود. همچنین مسیر سومی که قیمت ارز به تورم منجر می‌شود از طریق افزایش هزینه‌های دولت برای واردات کالا است. دولت برای تامین هزینه، ممکن است به‌فروش اوراق و استقراض از بانک‌مرکزی متوسل شود که سیاست تورم‌‌‌‌‌زا است.

این رابطه همیشه صدق نمی‌کند. زیرا تورم می‌تواند ناشی از عوامل داخلی مانند افزایش دستمزدها، افزایش هزینه‌های دولت یا افزایش تقاضا برای کالاها و خدمات باشد. در این موارد، افزایش قیمت ارز تنها عامل تشدیدکننده است. ساختار بازار و میزان رقابت نیز در انتقال افزایش هزینه‌های تولید به قیمت نهایی کالاها و خدمات نقش مهمی دارد و در بازارهای رقابتی، تولیدکنندگان کمتر قادر به افزایش قیمت محصولات هستند.

افزایش قیمت ارز اثر پیچیده‌‌‌‌‌ای بر بورس دارد. از یک‌سو می‌تواند به دلیل افزایش هزینه‌های تولید، سودآوری شرکت‌ها را کاهش دهد و از سوی دیگر ممکن است شرکت‌های صادرات‌‌‌‌‌محور از افزایش درآمد دلاری بهره‌مند شوند. نوسانات نرخ ارز منجر به افزایش ریسک سرمایه‌گذاری در بورس می شود. تنها محرک بازار سرمایه نرخ ارز نیست، سیاست‌های پولی و مالی و سایر تصمیمات نیز از جمله موتورهای رشد هستند.

منبع: بورس پرس