تبعات دردناک تصمیم اوکراین در قبال قطع گاز روسیه برای شرق اروپا
تصمیم اوکراین در متوقف کردن انتقال گاز روسیه از خاکش به اروپا در شرق این قاره دردسر و مناقشه ایجاد کرده به نحوی که مولداوی وضعیت اضطراری اعلام و اسلواکی نیز کی‌یف را تهدید به تلافی جویی کرده است.
به گزارش ایسنا، اوکراین بر اساس یک توافق پنج ساله‌ای که در سال 2019 امضا شد به روسیه اجازه داد که از طریق خاک اوکراین گاز خود را به اروپا بفرستد.
به نوشته «خبرگزاری فرانسه»، اما با فرا رسیدن سال نوی میلادی این توافق منقضی شده در حالی که اوکراین نیز در واکنش به حمله روسیه به خاک خود با تمدید کردن توافق مخالفت کرده است.
هر چند اروپا از زمان اعزام قوای ارتش روسیه در فوریه 2022 به خاک اوکراین تلاش زیادی برای کم کردن از اتکایش به گاز روسیه داشته اما چندین کشور حوزه شرق اروپا همچنان برای تامین بخش عمده‌ای از نیازهایشان در حوزه انرژی چشم به مسکو دارند.
در این میان با توجه به این که صادرات گاز یکی از منبع‌های درآمدی مهم برای کرملین به حساب می‌آید «ولودیمیر زلنسکی»، رئیس جمهور اوکراین مایل به قطع آن است.
«پهوک وینه نگوین»، رئیس مرکز انرژی در انستیتوی «ژاک دولور» اظهار کرد: «تقریبا یک سوم گازی که روسیه به اروپا می‌فروشد از طریق خاک اوکراین انتقال می‌یابد.»
مابقی این میزان نیز از طریق خط لوله‌ای که در زیر دریای سیاه قرار دارد به بلغارستان، صربستان و مجارستان منتقل شده و یا به صورت محموله‌های گاز طبیعی مایع صادر می‌شود.
خبرگزاری فرانسه نوشت داده‌های روز سه‌شنبه شرکت اپراتور اوکراینی OGTSU نشان داد که از اول ژانویه 2025 تحویل گاز روسیه از تنها نقطه ورودی به اوکراین به سطح صفر می‌رسد.
حادترین وضعیت برای مولداوی که با اوکراین هم‌مرز بوده و با جدایی‌طلبان مورد حمایت روسیه در داخل خود دست و پنجه نرم می‌کند به وجود آمده است.
این کشور کوچک شرق اروپا از قبل با توجه به اینکه انتظار قطع گاز از سوی کی‌یف را داشته دست به اجرای یک وضعیت اضطراری 60 روزه زده است.
شرکت «گازپروم» روسیه نیز روز شنبه اعلام کرد که به نوبه خود تحویل گاز را به دلیل مناقشه بر سر بدهی متوقف خواهد کرد در حالی که نخست وزیر مولداوی در واکنش به این تصمیم مسکو را متهم به دست زدن به «تاکتیک‌های سرکوبگرانه» کرد.
در حالی که تحت تاثیر این وضعیت بخش زیادی از نورپردازی‌های مربوط به جشن سال نوی میلادی در شهر کیشیناو، پایتخت مولداوی خاموش شدند، برخی از مردم به ابراز نگرانی‌های خود از اتفاقات احتمالی بعدی پرداختند.
«کریستینا»، یک دانشجوی 21 ساله به خبرگزاری فرانسه گفت: «این وضعیت وحشتناک است هیچ کس نمی‌داند چه اتفاقی قرار است بیفتد. من مقداری شمع و یک ژنراتور خریده‌ام.»
گازپروم پیش از این نیز از ابتدای حمله به اوکراین تحویل گاز خود به مولداوی را کم کرده بود و این شرکت روسی صرفا به منطقه جدایی طلب «ترانسنیستریا» گاز می‌فرستاد.
با این وجود نیروگاه برق این منطقه مورد حمایت مسکو همچنان عرضه کننده دو سوم از برقی است که در سراسر این کشور مصرف می‌شود.
«مایا ساندو»، رئیس جمهور مولداوی ادعا کرد: «کرملین بار دیگر به باجگیری با انرژی متوسل شده تا بر انتخابات پارلمانی 2025 اعمال نفوذ کرده و مسیر اروپایی ما را تضعیف کند.»
این سیاستمدار متمایل به اروپا در ماه نوامبر در انتخاباتی که با مناقشه بر سر اتهام مداخله روسیه در آن همراه شد، مجددا پیروز شد.
ساندو کمک بشردوستانه به ساکنان منطقه جدایی طلب ترانسنیستریا که ممکن است بدون دریافت کمک‌ها در میانه سرمای زمستان بدون گرمایش بمانند پیشنهاد داد.
اما «آلکساندرو فلنچیا»، یک مقام سابق دولت و کارشناس حوزه حل‌وفصل جنگ گفت که مقام‌های محلی این پیشنهاد کمک را رد کرده‌اند.
دولت مولداوی تدابیر سفت و سختی را به منظور محدود کردن مصرف انرژی به اجرا در آورده از جمله اینکه روشن بودن چراغ‌ها در ساختمان‌های دولتی و استفاده از آسانسورها را محدود کرده است.
همچنین این دولت تمایل به خرید برق از همسایه خود، رومانی برای جبران کسری خود نشان داده است.
به نوشته خبرگزاری فرانسه، اسلواکی نیز در شرق اروپا تاثیر بدی از تصمیم اخیر کی‌یف دیده و به آن اعتراض کرده است.
«رابرت فیتسو»، رئیس جمهور اسلواکی که یکی از معدود متحدان کرملین در داخل اتحادیه اروپا است در نامه‌ای به بروکسل تصریح کرد: «پذیرفتن تصمیم یکجانبه رئیس جمهور اوکراین کاملا غیرمنطقی و اشتباه بوده و باعث تاثیرات مالی عمده در یک دوران اقتصادی پیچیده می‌شود.»
نخست وزیر اسلواکی تهدید به قطع شریان برقی که شدیدا مورد نیاز اوکراین است کرده در حالی که زیرساخت انرژی کی‌یف آسیب شدیدی در طول حدود سه سال جنگ با روسیه متحمل شده است.
مجارستان که همچون اسلواکی متحد با روسیه باقی مانده در این میان بخش عمده گاز خود را از طریق خط لوله دریای سیاه دریافت می‌کند بنا براین عمدتا تاثیری از تصمیم اوکراین ندیده است.
منبع: ایسنا