بر دریایی از گاز نشستیم اما در ژئوپلتیک انرژی جایگاهی نداریم!/ زمستان سخت برای ایران آمد!
آرش رئیسی نژاد تحلیلگر مسائل ژئوپلتیک سال گذشته با انتشار پستی در ایکس به نکات مهمی درباره وضعیت انرژی در ایران و منطقه پرداخت.
به گزارش خبرانلاین رئیسی نژاد با انتشار پستی در ایکس نوشت:
داستان زمستان سخت اینجا راس لافان٬ بزرگترین بندر مصنوعی جهان با مساحت 4500 هکتار و بزرگترین پایانه صادرات الانجی جهان است. قطر 25 تریلیون مترمکعب ذخایر گاز (13٪ از کل ذخایر جهان) دارد. 20٪ از صادرات گاز قطر از خط لوله دلفین به امارات و عمان انجام میشود. این همه داستان نیست!
دوحه گاز خود را به شرق صادرمیکند و چین قرارداد 60 میلیارد $ با قطر امضاکرد. اروپا نیز 29 میلیارد $ در اَبَرپروژه توسعه میدان گنبد شمالی و افزایش ظرفیت صادرات الانجی به 126 میلیون تن سرمایهگذاری کرده. توتال٬شل و اکسونموبیل هرکدام 6.25٪ و انی و کونوکو هرکدام 3٪ دراختیاردارند.
روسیه اما خطوط لوله را برای صادرات گاز خود برگزید; خطوطی که اهمیت ژئوپلتیک انرژی در رقابت قدرتهای بزرگ را نشان داد: کاربرد هوشنمدانه خطوط لوله انرژی برای دستیابی به اهداف ژئوپلتیک. نه تنها اروپا٬ بلکه چین بازار اصلی گاز روسیه بوده و اکنون نیز سودای فتح بازار بزرگ هند را دارد.
در منطقه نیز جمهوری آذربایجان با راهاندازی کریدور جنوبی انـرژی به طول 3500km نقش مهمی در ژئوپلتیک انرژی بازیخواهدکرد. این کریدور میدان شاهدنیز را به اروپا از شبکه خط لوله گاز جنوبی SCP خط لوله نفت باکو-تفلیس-ارزروم TBE ترنس-آناتولی TANAP و ترنس-آدریاتیک TAP منتقل میکند.
اسرائیل 413 میلیاردمترمکعب گاز دارد. در 2019 میدان گازی لویاتان با کمک روسیه آغاز بکارکرد بهگونهای که اسرائیل را تا 40 سال آینده تامین میکند. تلآویو میتواند با راهاندازی خط لوله EastMed بطول 1900 km تا سال 2025 گاز به اروپا صادرکرده و در ژئوپلتیک انرژی قدرتنماییکند.
تا پیش از هجوم مسکو به اوکراین٬ بسیاری از کشورهای اروپایی نیاز انرژی خود را از روسیه فراهممیکردند. گرچه جنگ زیان هنگفتی بر اروپا وارد کرده٬ رهبران این قاره اما نیک آموختهاند که برای پیروزی در ژئوپلتیک نوین انرژی باید به انرژیهای تجدیدپذیر،فناوری نوین و کاربرد ESG روی آورد
در ایران اما سیاست نادرست به ناترازی انرژی و کسری گاز در زمستان، روزانه 240 میلیونمترمکعب٬ همراه با فاجعه زیستبومی و مازوتسوزی گسترده در نیروگاهها شده. همچنین سالانه 18 میلیاردمترمکعب گاز (15 میلیارد $) از مشعلسوزی و 9 میلیاردمترمکعب بخاطر فرسودگی شبکه و تجهیزات هدرمیرود.
مهمتر اما بحران پارس جنوبی است که وارد نیمهدوم عمر خود شده و هر سال 10 میلیاردمترمکعب از تولید آن کاسته میشود. کشور سالانه 3 میلیارد$ تزریق سرمایه کرده ولی برای نوسازی حکمرانی انرژی نیازمند سرمایهگذاری سالانه دستکم 20 میلیارد$ است; امری که در شرایط تحریم امکانپذیر نیست.
ناترازی انرژی اما باعث شده که کشور فاقد خط لوله گاز صادراتی استراتژیک٬ بجز ایران-ترکیه٬ باشد. کشور 92٪ گاز تولیدی را به بازار داخلی و 8٪ را صادر میکند. اما بدلیل یارانههای پنهان انرژی و اختلاف قیمت گاز در داخل و خارج٬ درآمد ایران از صادرات دو برابر درآمد از فروش داخلی آن است.
ایران بر دریایی از گاز نشسته اما با سیاست کنونی در ژئوپلتیک انرژی نابودشده! بارها از روندهای نوین ژئوپلتیکی گفتهشد اما شنیدهنشد. تا آنگاه که زمستان_سخت آمد اما برای ایران بسیار سختتر آمد!
منبع: خبر آنلاین