با خروج بایدن از صحنه، رهبران جهان به دنبال ثبات با چین هستند
روزنامه آمریکایی، یکی از نگرانی‌های ایجاد شده در بین رهبران غربی از بابت روی کار آمدن مجدد دونالد ترامپ به ریاست جمهوری ایالات متحده را از بین رفتن ثبات در تعامل و روابط با چین دانسته و تعاملات اخیر این رهبران با چین را تلاشی از سوی آنها برای تقویت این ثبات می‌داند.
به گزارش ایسنا، رسانه آمریکایی گزارش می‌دهد بازگشت «دونالد ترامپ» به ریاست جمهوری ایالات متحده و اظهاراتی که او در زمینه تقابل با چین بر سر تعرفه‌های واردات کالا مطرح کرده، تلاش‌های واشنگتن برای اجتناب از درگیری‌های جهانی را با «بی‌اطمینانی عمیقی» روبرو ساخته است.
«مایکل دی. شِر» خبرنگار حوزه کاخ سفید و «کریس باکلی» خبرنگار امور چین در مطلبی برای «نیویورک‌تایمز» می‌نویسند: «همچنان که آمریکا انتقال قدرت از بایدن به ترامپ را می‌گذراند، روسای جمهوری و نخست وزیرها از سراسر جهان در جستجو راه‌های متعدد برای ثبات در روابط با چین هستند. شی جین‌پینگ اخیرا در سفرش به پرو به جو بایدن گفت خواستار حفظ روابط باثبات، سالم و بادوام با ایالات متحده است.»
تعداد فراوانی از رهبران کشورهای جهان اخیرا در یک گردهمایی در آمریکای جنوبی، تعامل دیپلماتیک ظریفی را با «شی جین‌پینگ» رئیس‌جمهور چین نشان دادند.
«کر استارمر» نخست‌وزیر انگلیس در این اجلاس خواستار روابط «پایدار و منسجم» با چین شد. «آنتونی آلبانیز» نخست‌وزیر استرالیا، وعده روابطی «صبورانه، سنجیده و تنظیم شده» را با چین داد. در این میان «جو بایدن» رئیس‌جمهور آمریکا نیز وعده داد نمی‌گذارد «عرصه رقابت به سمت درگیری منحرف شود»؛ وعده‌ای که در ضمن تدارک او برای واگذاری قدرت به «دونالد ترامپ» رئیس‌جمهور منتخب ایالات متحده که به نوبه خود وعده تقابل با چین بر سر تعرفه‌های تجاری را داده، مطرح شده است.
نیویورک‌تایمز خاطر نشان می‌کند، رهبران شرکت‌کننده در اجلاس اخیر گروه 20 در شهر ریو دو ژانیرو برزیل عمدتا در زیر رفتار ظاهرا متمدنانه در جستجوی ثبات و پایداری عمدتا در عرصه تجارت با چین بوده، در حالی که مسائل و تنش‌های موجود بین غرب و پکن را در زیر این ظاهر متمدنانه پنهان نگه داشتند. تنش‌ها و نزاع‌های بالقوه آنها با چین در چند حوزه شامل حقوق بشر، مساله تایوان، رقابت در فن‌آوری، حملات سایبری، مسائل مربوط به روسیه و تعرفه‌های تجاری نمود دارد.
روزنامه آمریکایی ارزیابی می‌کند، در خاتمه نیم قرن حضور جو بایدن در عرصه سیاست، حالا آمریکا دچار نگرانی و ابهام نسبت به آینده تلاش‌هایش برای اجتناب کردن از درگیری با چین شده است.
«جان دِلوری» یک مورخ و کارشناس در امور چین دوران نوین، به نیویورک‌تایمز می‌گوید: «رهبران اروپایی به دنبال این هستند که به شی جین‌پینگ بگویند حالا انتظار داریم تو از جا بلند شوی. ما دیگر به دنبال حرف زدن نیستیم. ما واقعا می‌خواهیم این روابط را ارتقا دهیم تا بتوانیم روی تو حساب باز کنیم.»
رئیس‌جمهور چین به نوبه خود از موقعیت اجلاس اخیر گروه 20 استفاده کرد تا کشور خود را حامی تجارت باز و ثبات بین‌المللی نشان دهد. رهبران چین مدت‌هاست که در سخنرانی‌های خود خطاب به مخاطبان جهانی به دنبال اطمینان بخشیدن به این مخاطبان هستند اما شی جین‌پینگ و مشاورانش این امید را دارند که رهبران خارجی در تدارک خود برای محدودیت‌ها و بی‌اطمینانی‌های برآمده از ریاست جمهوری دوم دونالد ترامپ، بیش از پیش پذیرای آنها باشند.
شی جین‌پینگ روز دوشنبه در سخنرانی در اجلاس گروه 20 به رهبران شرکت‌کننده گفت: «کشورها باید توسعه یکدیگر را به‌عنوان فرصت برای خود ببینند نه یک چالش و با یکدیگر به منزله شریک رفتار کنند، نه رقیب.»
با این وجود رئیس‌جمهور چین تلویحا هشداری را نیز به رهبران شرکت‌کننده داد. او در ضمن متعهد شدن به «احترام 2 جانبه، همزیستی مسالمت‌آمیز و کسب همکاری» همچنین عنوان کرد: «موضع ما از بابت حراست قاطع از حاکمیت، امنیت و منافع توسعه چین بدون تغییر باقی خواهد ماند.»
نیویورک‌تایمز با اشاره به مناقشه‌ای که سخنرانی استارمر در اجلاس روز دوشنبه گروه 20 به دلیل اشاره او به مسائل حقوق بشری در چین و رفتارهای صورت گرفته با «جیمی لای» یک تاجر و فعال دموکراسی‌خواه هنگ‌کنگی مخالف چین ایجاد کرد و واکنش نمایندگان چین به این اظهارات را به همراه داشت، نوشت: «این اتفاق یادآور این است که دیپلماسی با چین همواره ناهموار بوده است.»
بیش از یک سال قبل بود که تصمیم جو بایدن برای سرنگون کردن یک بالون چینی به این بهانه که ابزار جاسوسی است، باعث خشم شی جین‌پینگ و پایان یافتن اکثر ارتباطات بین 2 کشور شد.
همچنین استرالیا نیز مدتی پیش با چین بر سر این ادعا که حزب کمونیست چین فعالیت‌هایی برای اعمال نفوذ در استرالیا داشته و بلندپروازی‌هایی منطقه‌ای در سر دارد، دچار تنش شد. شی جین‌پینگ در سخنرانی روز دوشنبه خود گفت: «2 کشور شاهد فراز و نشیب در روابط خود بوده‌اند.»
استرالیا و چین اما در ماه‌های اخیر مذاکرات عالی‌رتبه‌ای را از سر گرفته و از این طریق برخی نگرانی‌ها درباره مساله تعرفه‌های تجاری را کاهش داده‌اند. این نشان‌دهنده این است که آلبانیز، نخست‌وزیر استرالیا همچون رهبران غربی دیگر، مشتاق به یافتن راه‌هایی برای حفظ روابط کاری با چین است. آلبانیز بعد از دیداری با شی جین‌پینگ در روز دوشنبه تصاویری از دیدارشان را در صفحه خود در رسانه‌های اجتماعی منتشر کرد.
به نوشته نیویورک‌تایمز، واشنگتن و پکن نیز در 2 سال گذشته به دنبال کاستن از تنش‌ها بین خود بوده‌اند. در این مدت تماس‌های میان مقام‌های نظامی و دیپلمات‌های عالی‌رتبه هر 2 کشور از سر گرفته شد. نشست بایدن و شی جین‌پینگ در روز شنبه که دومین دیدار آنها در عرض یک سال گذشته بود، با این هدف بود که نشان دهد آنها می‌توانند با یکدیگر همکاری کنند.
با این وجود، جو بایدن یک به اصطلاح «اردک لنگ» است؛ اصطلاحی که در دنیای سیاست برای اشاره به سیاستمداری که در آخرین روزهای دوره قدرتش به سر برده و به همین دلیل شاهد کمرنگ شدن نفوذش است، به کار می‌رود. به‌زودی ترامپ جای بایدن را در ریاست جمهوری آمریکا خواهد گرفت و این باعث شده مقام‌های سراسر جهان خود را مهیای بازگشت سیاست‌های تقابلی ترامپ، در عین رصد برای شناسایی هرگونه تفاوت دوره دوم ریاست جمهوری او با دوره اولش می‌کنند.
ترامپ وعده داده که تعرفه‌های واردات کالا را به میزان چشمگیری افزایش دهد. «ریچارد مک‌گریگور» کارشناس امور شرق آسیا در اندیشکده «لووی» واقع در سیدنی استرالیا به نیویورک‌تایمز گفت، در صورتی که رئیس‌جمهور منتخب آمریکا به این وعده خود جامه عمل بپوشاند احتمالا به جایگاه آمریکا در خارج حتی نزد متحد پروپاقرصی همچون استرالیا به سبب موانعی که برای بازارها ایجاد خواهد کرد، آسیب وارد خواهد کرد.
او گفت: «فکر می‌کنم این رویداد این پتانسیل را دارد که واقعا به وجهه ایالات متحده در استرالیا لطمه زده و به نوبه خود منجر به تضعیف حمایت‌ها از ائتلاف با آمریکا شود. »
در این میان سیاستگذاران چینی در جستجوی گشایش‌های دیپلماتیک بعد از بازگشت ترامپ به کاخ سفید هستند.
«وانگ ون» رئیس انستیتوی مطالعات مالی «چونگیانگ» در دانشگاه رنمین چین در پکن بیان کرد: «سیاست خارجی چین قرار نیست صرفا به خاطر رسیدن ترامپ به ریاست جمهوری دستخوش تغییر شکل شود. از طرفی بازگشت ترامپ چین را مجبور به منعطف‌تر ساختن سیاست خارجی خود در قبال برخی کشورها خواهد کرد.»
منبع: ایسنا