الزام حضور بازارساز در معاملات آزاد

روند افزایشی نرخ ارز در بازار غیررسمی متوقف نشد. بررسی بازار روز شنبه گویای آن است که دلار، یورو و دیگر ارز‌های بازار آزاد رشد ارزش‌های چشم‌گیری را تجربه کردند. این درحالی است که بانک‌مرکزی سیگنال‌های مثبتی از شرایط تالار توافقی فروش ارز منتشر کرده است. در هفته‌های گذشته نهاد بازارساز گام دیگری در راستای یکپارچه‌سازی بازار ارز برداشت. از دهه سوم آذر ماه همزمان با انتقال بخش بزرگی از معاملات ارزی کشور به تالار توافقی، نرخ رسمی ارز نیز رشد چشمگیری پیدا کرد. برخی از تحلیلگران معتقدند که این اقدام بازارساز با هدف کاهش شکاف میان بازارهای رسمی و غیررسمی ارز کشور صورت گرفته است. پیش از رشد نرخ‌های رسمی شکاف ارزی حوالی 30 درصد محاسبه می‌شد که پس از شروع به‌کار تالار توافقی حدود 10 درصد کاهش یافته و به حوالی 20 درصد رسید. روز گذشته روابط عمومی بانک مرکزی در اطلاعیه‌ای از رشد چشمگیر حجم معاملات رسمی خبر داد. در متن این اطلاعیه آمده است: «از آغاز به کار بازار توافقی تا روز پنج‌شنبه 6 دی‌ماه، بالغ بر یک میلیارد و 400میلیون دلار توسط عرضه‌کنندگان و به ارزهای مختلف در بازار مذکور عرضه و معامله شده است. این میزان از معاملات نشان‌دهنده رشد معناداری نسبت به میانگین معاملات هفته‌های گذشته از ابتدای سال تاکنون بوده است. به‌گونه‌ای که میزان معاملات انجام شده در بازار مذکور در هفته گذشته نسبت به میانگین هفتگی از ابتدای سال تاکنون، رشد قابل توجهی بالغ بر 48 درصد داشته است.» روابط عمومی بانک‌مرکزی در ادامه این اطلاعیه خاطرنشان می‌کند که پس از اتمام فرآیند یکپارچه‌سازی بازار ارز، دامنه نوسان ارز در این معاملات به مرور کوچک شده و همچنین این بازار مرجع اصلی نرخ ارز در کشور است. بررسی فضای تجاری کشور نیز تایید می‌کند که تامین ارز عمده معاملات کشور توسط بازار ارز رسمی صورت می‌پذیرد. اما نکته مهمی که در این میان وجود دارد این است که نمی‌توان از تقاضای ارزی که مغایر با سرفصل‌های بانک‌مرکزی است چشم‌پوشی کرد. هرچند ارز مورد نیاز برای واردات از طریق بانک‌مرکزی تامین می‌شود، اما همچنان افراد زیادی وجود دارند که با اهداف گوناگون متقاضی خرید ارز هستند و ‌باید جهت تامین نیاز خود روانه بازار آزاد شوند. ازسوی دیگر مشاهدات نشان می‌دهد که انتظارات تورمی افراد جامعه نیز عمدتا از نرخ‌های غیررسمی پیروی می‌کند. درنتیجه باید گفت که بانک‌مرکزی همچنان که در تلاش است تا تامین ارز تجاری کشور در بازار رسمی صورت پذیرد، نباید از بازارسازی در معاملات غیررسمی غافل شود. گفتنی است که روز گذشته هر برگ اسکناس دلار آزاد با رشد ارزش هزار و 650 تومانی نسبت به نرخ پیشین در رقم 81 هزار و 200 تومان معامله شد.