آیا طالبان دیگری در سوریه پیدا شده است؟

به گزارش ایرنا ، نشریه ژئوپلیتیک مانیتور در مقاله‌ای نوشت: با وجود تلاش‌های زیاد از جانب ابومحمد الجولانی در معرفی کردن خود و دوستانش به عنوان اسلام‌گرایان میانه‌رو و معقول ولی پیچیدگی‌های زیادی بر سر راه شناسایی بین المللی حکومت جدید در سوریه و رفع تحریم‌ها علیه سوریه وجود دارد. هیات تحریر الشام همچنان در فهرست تروریستی سازمان ملل متحد و تمامی کشورهای غربی قرار دارد. دولت‌های غربی برای خارج کردن هیات تحریر الشام از فهرست گروه‌های تروریستی با موانع اخلاقی مواجه هستند. در هر حال خارج کردن نام یک گروه از فهرست گروه‌های تروریستی برای حل مشکلات اساسی سوریه کافی نخواهد بود. اگر فرضا هیات تحریر الشام از فهرست گروه‌های تروریستی خارج شود طبیعتاً گام بعدی باید رفع تحریم‌ها علیه سوریه باشد.

تصور می شود هیات تحریر الشام با کنار گذاردن نظامی‌گری تبدیل به تشکلی سیاسی در سوریه بشود و دولت انتقالی در سوریه هم احتمالاً از هیات تحریر الشام فاصله بگیرد. ممکن است هیات تحریر الشام با دیگر موجودیت‌های نظامی در سوریه (از جمله بقایای ارتش این کشور) ادغام شود تا بدین ترتیب با گسست از سابقه خودش در صورت و شکل جدیدی به فعالیت خود ادامه بدهد.

هیات تحریر الشام نه ویژگی‌های اخوان المسلمین را دارد و نه مثل طالبان با سلفی‌گری ابراز خصومت می‌کند. یک پرسش مهم این است که هیات تحریر الشام به عنوان جنبشی سلفی قصد دارد تا کجا فعالیت‌های سیاسی خود را با قرآن و اصول دین اسلام تطبیق بدهد؟ جنبش اخوان المسلمین در مقایسه با جنبشی سلفی مثل هیات تحریر الشام از شرایط و ظرفیت‌های محلی بیشتری در سوریه برخوردار است.

وقتی طالبان در سال 2021 در افغانستان به قدرت رسید، به همه قول داد که دومین حکومت طالبان متفاوت از اولین حکومت آنها خواهد بود. آنها وعده می دادند که طالبان میانه‌رو شده و حاضر است دولتی فراگیر تشکیل بدهد و در فرآیند گفت‌وگوی ملی با مشارکت دیگران شرکت کند ولی طالبان همچنان متعهد به جهاد باقی مانده و اصول اسلام جهادی را بر مبانی دموکراسی ترجیح داده است. طالبان برخلافِ وعده‌هایش نه تنها حاضر به انجام گفت‌وگوهای ملی و تشکیل دولت فراگیر نشد بلکه اخیرا شروع به تکرار کردن رویه‌های سابق خود در نقض حقوق زنان و اقلیت‌ها کرده است!

آیندهٔ سیاسی سوریه نه تنها به اهداف هیات تحریر الشام بلکه همچنین به ارادهٔ دیگر گروه‌های شورشی در به رسمیت شناختن حاکمیت جدید در این کشور و موضع و رویکرد جامعه جهانی نسبت به وضعیت جدید سوریه دارد. بر این اساس، تمامی اطراف خارجی رویکردی عملگرایانه نسبت به هیات تحریر الشام در پیش خواهند گرفت.

اگر تحریم‌ها علیه سوریه باقی بمانند، سوریه با خطر تجزیه و پسرفت در امر مبارزه با قاچاق مواد مخدر کاپتاگون مواجه خواهد شد. اگر غرب تحریم‌ها علیه سوریه را بردارد آن‌گاه کشورهای غربی با حمایت کردن از یک گروه سلفی، اصول و انگاره های گفتمان خود را در معرض خطر قرار خواهند داد.

منبع: ایرنا