تورم در ایران و عوامل موثر بر تورم از زبان دکتر ندری
تورم در ایران یکی از بحث‌برانگیزترین مسائل اقتصادی حال حاضر است. در این مقاله به عوامل موثر بر تورم ایران از زبان دکتر کامران ندری می‌پردازیم.
دکتر کامران ندری اقتصاددان در گفتگو با سیگنال در خصوص مفهوم تورم در کشور اظهار کرد: تورم را می‌توان افزایش مستمر و مداوم متوسط قیمت ها در اقتصاد دانست، زمانی اقتصاد جامعه گرفتار تورم می‌شود که به طور میانگین همه قیمت ها به طور دائمی و مستمر افزایش پیدا کند.
دکتر کامران ندری کیست؟
آقای کامران ندری متولد سال 1346 شهر تهران هستند که با مدرک دکتری علوم اقتصادی از دانشگاه امام صادق فارغ‌التحصیل شدند. امروز ایشان در همان دانشگاه از اساتید برتر و عضو هیئت علمی هستند.
سوابق اجرایی دکتر ندری، تقریبا تمام ارگان‌های اقتصادی را شامل می‌شود، از ریاست پژوهشکده پولی و بانکی تا مشاور معاون اقتصادی وزارت نیرو. برخی از دیگر سوابق اجرایی مهم ایشان را در ادامه می‌خوانیم:
- مدیر گروه بانکداری اسلامی در پژوهشکده پولی و بانکی
- عضو هیات علمی پژوهشکده پولی و بانکی
- عضو هيات تحريريه فصلنامه پول و اقتصاد، پژوهشكده پولی و بانكی
- عضو هيات تحريريه مجله روند پژوهش‌های اقتصادی، بانک مركزی
- معاون پژوهشی پژوهشكده پولی و بانكی
- مدير دفتر امور هيات علمی و اساتيد دانشگاه امام صادق
- معاون آموزشی دانشكده معارف اسلامی و اقتصاد دانشگاه امام صادق
- ریيس دفتر برنامه‌ريزی آموزش در دانشگاه امام صادق
در ادامه به پاسخ‌های ایشان پیرامون تورم در ایران می‌پردازیم.
اظهارات دکتر کامران ندری پیرامون تورم ایران
در بررسی تورم، به خصوص تورم ایران توجه به دو مورد افزایش متوسط قیمت ها و استمرار این افزایش قیمت ها ضروری است. متاسفانه سرعت رشد قیمت ها در سال های 1397 -1400 بسیار بالا بوده و رشد تورم در ایران در این سال ها بی سابقه بوده است.
آقای کامران ندری، رئیس اسبق پژوهشکده پولی و بانکی، افزود: تورم در چند سال اخیر اثرات نامطلوب بسیاری را بر اقتصاد کشور داشته است که بی ثباتی و درجه نااطمینانی در اقتصاد را افزایش داده است. از طرفی سرمایه گذاری در اقتصاد به سمت سوداگری و خرید و فروش دارایی های موجود سوق داده شده و سرمایه گذاری در حوزه تولید به شدت کاهش یافته است.
اثر تورم بیشتر بر روی وضعیت معیشتی دو طبقه متوسط و ضعیف جامعه قابل رویت است. به طوری که قدرت خرید این دو گروه کاهش یافته و حقوق و دستمزد آن ها متناسب با نرخ تورم تعدیل نشده است. در واقع بخش قابل ملاحظه ای از جامعه در حال حرکت به سوی فقر هستند، به گونه ای که درآمد آن ها تکافوی پوشش هزینه های زندگی را ندارد.
چرا تورم ایران در چند سال اخیر شدت یافت؟
دکتر کامران ندری استاد اقتصاد و بورس در پاسخ به این سؤال گفت: در 50 سال اخیر در کشور متوسط رشد قیمت ها دارای روندی صعودی بوده است، اما در این چند سال اخیر تورم شدت گرفته است. تحریم ها یکی از عوامل شروع موج تورمی در کشور ما بوده است.
از عوامل دیگر موثر بر تورم ایران، ضعف های نهادی و زیر ساختی در کشور است. به عنوان مثال دولت در سال های 97-99 در تأمین بودجه با مشکلات زیادی مواجه بوده است. با توجه به این که بودجه دولت وابسته به درآمدهای نفتی است و از طرفی بسیاری از هزینه های دولت با توجه به نداشتن توجیه اقتصادی از درآمد های نفتی تأمین شده است.
دولت پس از تحریم ها با کسری بودجه مواجه شده و عمدتا این کسری را از طریق نظام بانکی و خلق پول تأمین کرده است. این روند منجر به افزایش رشد نقدینگی در سال های 1397- 1400 گردیده است. سیاست های نادرست دولت در مقاطع مختلف منجر به بی اعتمادی در اقتصاد و شکل گیری انتظارات تورمی در کشور گردیده است.
همچنین می‌توان به ضعف های نهادی در حوزه هایی مانند تأمین اجتماعی، صندوق های بازنشستگی، حوزه مالیات ستانی و غیره اشاره کرد که اثرات نامطلوب و نااطمینانی را بر اقتصاد کشور دارد.
تاثیر تصمیم دولت برای تصویب بودجه بدون کسری در سال 1401 بر تورم
وی افزود: سیاست هایی نظیر حذف ارز 4200 تومانی و حذف یارانه های پنهان، درآمد دولت را افزایش خواهند داد. از طرفی این سیاست ها فشار سنگینی را بر اقشار آسیب پذیر و کم درآمد جامعه وارد می‌کنند. باید دید که دولت در راستای تأمین کسری بودجه چه اقداماتی برای اقشار آسیب پذیر و کم درآمد جامعه در نظر خواهد گرفت.
در صورت اجرای سیاست های حذف ارز 4200 تومانی و حذف یارانه های پنهان، مشکل کسری بودجه دولت برطرف خواهد شد اما این سیاست ها تورم زا خواهد بود و فشار سنگین تری بر طبقه آسیب پذیر و کم درآمد وارد خواهد گردید. حتی با افزایش 10 تا 30 درصدی حقوق طبقه کم درآمد جامعه بیشترین صدمه را خواهند دید.
آیا یارانه های پرداختی دولت، موجب بروز تورم بیشتر در ایران می‌شوند؟
دکتر ندری تأکید کرد: پرداخت یارانه ها در صورتی که از محل درآمد های دولت باشد، منجر به تورم نخواهد شد اما در صورتی که یارانه های پرداختی دولت بیشتر از درآمد دولت باشد مجبور به خلق پول خواهد شد که خود تورم زا است. دولت با شفاف سازی سیاست های اجرایی خود برای تمام اقشار جامعه قادر به متقاعد کردن افراد در منفعت داشتن این سیاست ها خواهد بود.
افزایش نرخ بهره، آمار تورم در ایران را کنترل می‌کند؟
دکتر ندری افزود: دولت با اتخاذ سیاست انقباضی افزایش نرخ بهره بین بانکی می‌تواند به کنترل و مهار تورم کمک کند. با اتخاذ این سیاست دولت به سمت کنترل و مهار تورم پیش خواهد رفت.
ساخت یک میلیون واحد مسکونی توسط دولت سبب افزایش آمار تورم می شود؟
در صورتی که دولت قصد داشته باشد در زمینه ساخت یک میلیون واحد مسکونی با عقد قرارداد با شرکت های خارجی همچون چین در زمینه ساخت و ساز، سرمایه گذارانی را جذب نماید.
در این صورت سرمایه گذاران با وارد کردن منابع مورد نیاز پروژه های ساخت و ساز از فشار ناشی بر منابع داخلی می‌کاهند و آثار تورمی آن زیاد نخواهد بود. البته جزئیات این قراردادها بسیار مهم است که به چه صورتی باشند.
آیا بازار سهام از عوامل ایجاد تورم ایران است؟
ندری در پاسخ به این سؤال که آیا بازار سهام تورم زا است گفت: درسال 99 بازار سرمایه قیمت ها به صورت غیر طبیعی و غیر منطقی افزایش داشتند و با هیچ یک از عوامل بنیادی افزایش قیمت سهام همخوانی نداشتند. وضعیتی که در سال 99 برای بازار سرمایه رخ داد در آن قیمت سهام به صورت حبابی افزایش پیدا کرد و باعث اثرگذاری منفی بر اقتصاد کلان گردید. همچنین صدمه زیادی به برخی از سهامداران و فعالان بازار سرمایه وارد کرد.
بورس و تورم از بیان آقای کامران ندری
نمی‌توان گفت سال 1400 همانند سال 99 بازار سرمایه اثرات منفی بر روی اقتصاد کلان خواهد داشت. در صورتی که افزایش حبابی قیمت سهام مجددا در سال 1400 تکرار شود بازار سهام می‌تواند اثرات منفی در اقتصاد ایجاد کند.
پیش بینی تورم در سال های آتی چگونه خواهد بود؟
دکتر ندری افزود: بی ثباتی در اقتصاد کشور ما، هر گونه پیش بینی درباره تورم در سال های آتی را امکان ناپذیر کرده است. در ادامه این روند امکان برنامه ریزی بلند مدت در اقتصاد کاهش می‌یابد. امید است تورم، نا اطمینانی و بی ثباتی دراقتصاد از بین برود و اقتصاد ما به اقتصادی مطلوب و قابل اطمینان مبدل گردد.
در پایان می‌توان گفت اقتصادی مطلوب است که دارای ثبات بوده و فعالان حوزه اقتصادی قادر به تصمیم گیری، برنامه ریزی ، تحلیل و سرمایه گذاری باشند.
سلام استفاده کردم ممنون
این مملکت حتی تورمش هم حباب داره! ۵۰ درصد تورم با حذف واسطه ها از بین میره