تاثیر FATF بر بازار بورس و بررسی اثرات پذیرش آن | 16 دی 99

تاثیر FATF بر بازار بورس و بررسی اثرات پذیرش آن | 16 دی 99

تاثیر FATF بر اقتصاد ایران و بر دلار و حتی بر نرخ دلار بسیار زیاد بوده و بررسی اف ای تی اف بر بورس ایران نیز حائز اهمیت است در این مقاله تصمیم داریم این موضوع را از جنبه های مختلف بررسی و به عملکرد شرکتهای تاثیر پذیر از این معاهده بپردازیم .

FATF چیست؟

FATF مخفف عبارت Financial Action Task Force به معنی گروه ویژه اقدام مالی در پولشویی نام دارد و یک سازمان بین دولتی است (سازمان بین دولتی سازمانی است که عمدتا از کشورهای مستقل که بعنوان کشورهای عضو نامیده می شوند تشکیل می شود و بصورت مستقل از دولتها فعالیت می نماید.) مقر این سازمان در پاریس است.

این سازمان در سال 1989 برای سیاست های توسعه مبارزه با پولشویی بنا نهاده شده است (همانطور که می دانید پولشویی تبدیل سود حاصل از خلافکاری به دارایی های به ظاهر مشروع است. در این فرآیند پول حاصل از اقدامات غیرقانونی تبدیل به پول یا ثروتی می شود که در ظاهر از راههای قانونی بدست آمده است و به این طریق پول شسته شده وارد چرخه اقتصاد می شود)

FATF با هدف  شفاف سازی مالی، مقابله با جرائم مالی ، تامین مالی تروریسم، پولشویی ، مقابله با اشاعه سلاحهای کشتار جمعی و … توصیه نامه ای با عنوان «استانداردهای بین المللی در مبارزه با پولشویی و تامین مالی تروریسم و اشاعه گری» منتشر کرده و  بطور مرتب میزان پیشرفت کشورهای عضو در زمینه پیاده سازی این توصیه نامه را رصد می کند.  از آنجاییکه روشهای پولشویی مدام در حال تغییر هستند، FATF این استانداردها را نیز سالانه بروز می کند.

دستورالعمل اتحادیه بین المللی مبارزه با پولشویی

اتحادیه FATF دارای یک دستورالعمل 40 ماده ای است که کلیه جنبه های مبارزه با پولشویی را دربر می گیرد . از همان ابتدای شروع به فعالیت FATF مشخص بود که کشورهای عضو این اتحادیه دارای سیستم های مالی و قانونی متفاوت از یکدیگر هستند و نمی توانند معیارهای یکسانی داشته باشند و نمی توانند برای مبارزه با پولشویی از رفتار یکسانی پیروی کنند بنابراین دستورالعمل اجرایی این اتحادیه بصورتی نوشته شده که قابل اجرا توسط کلیه اعضا باشد و مبادلات پولی قانونی کشورهای عضو را محدود نکرده و مانع توسعه اقتصادی کشورها نشود.

اعضا سازمان FATF

اعضاء این سازمان شامل اعضای قضایی، سازمان های منطقه ای ، اعضای ناظر ، اعضای وابسته و سازمان های ناظر از مجموع 193کشور جهان است و از میان آنها 35 کشور بعنوان اعضای قضایی و 2 سازمان کمیسیون اروپا و کشورهای عضو همکاری خلیج فارس بعنوان سازمان های منطقه ای فعالیت می کنند. در حال حاضر اندونزی تنها عضو ناظر در FATF است و کشورهای دیگری در قالب سازمان های بین المللی بعنوان ناظر در FATF فعالیت می کنند . صندوق بین المللی پول IMF ، سازمان همکاری و توسعه اقتصادی OECD، بانک جهانی و پلیس بین الملل از جمله این سازمانها هستند.

از بین کل کشورها مجموعا 188کشور حداقل دو کنوانسیون اساسی اف ای تی اف را پذیرفته و به اجرا گذاشته اند، 12کشور باهاما، بوتسوانا، کامبوج، اتیوپی، غنا، پاکستان، پاناما، سریلانکا، سوریه، توباگو، تونس و یمن بدلیل  عدم پذیرش بعضی از مفاد یا اجرای ضعیف استاندارها  در لیست خاکستری قرار داشته و تنها کشورهای کره شمالی و ایران هیچکدام از کنوانسیون های FATF  را نپذیرفته و در فهرست سیاه اف ای تی اف قرار گرفته اند.

وقتی نام کشوری در فهرست دولت های غیرهمکار و جزو مناطق پرخطرگروه اقدام مالی قرار داشته باشد ، بانکها و موسسات مالی و اعتباری مهم دنیا، در برخورد با بانکها و شرکتهای آن کشور نهایت احتیاط را به خرج داده و به همین دلیل از برقراری روابط با آنها خودداری می کنند. قرارگیری در لیست سیاه FATF هیچگونه تحریم رسمی با خود بهمراه ندارد اما کشورهای قرار گرفته در این فهرست سیاه ، اغلب خود را در معرض فشار مالی می بینند. اگر کشوری در لیست خاکستری و سیاه FATF قرار بگیرد ضمن از دست دادن مبادلات بانکی شاهد کاهش مبادلات تجاری بین المللی، تحریم اقتصادی از سوی صندوق بین المللی پول، بانک جهانی و از دست دادن تبادلات جهانی خواهد بود .

ایران و عضویت در FATF

در تاریخ 2 اسفند1398 ایران به لیست سیاه اف ای تی اف اضافه شده و بر اساس بیانیه ای که در پایان نشست دوره ای این سازمان صادر شد از تمامی کشورها می خواهد که اقدامات مقابله ای را در مبادلات مالی ایران بکار بسته و مطمئن شوند که خطر پولشویی و تامین مالی تروریسم از درون سیستم بانکی ایران دامن کشورهای دیگر را نگیرد و ایران را به دلیل پابند نبودن به مقررات این نهاد کماکان در لیست سیاه خود نگه می دارند. FATF یکی از نهادهای ناظر بر اقدامهای مالی ایران بعد از امضاء توافق هسته ای نیز هست.

تاثیر FATF بر صنایع

قرار گرفتن در لیست کشورهای پرخطر باعث ایجاد ریسک  اضافی در مبادلات جهانی شده و جابجایی ارز را مختل می نماید طبیعتاً انتقال وجوه در مبالغ بالا بصورت چمدانی و روشهای غیررسمی امکان پدیر نبوده و در اینصورت امکان تهیه مواد اولیه، ماشین آلات و نیز صادرات بسادگی مقدور نخواهد بود ، ورود ماشین آلات و فناوری غیر ممکن شده و صادرات و واردات  نیز به سختی انجام شده و صرفه اقتصادی نخواهد داشت. از سویی دیگر مبادلات ارزی در شرایط پرخطر سبب افزایش هزینه نقل و انتقال  وجوه و نیز افزایش نرخ بیمه می شود.

اثرات FATF  بر بانکها

در حال حاضر بدلیل تحریم های وضع شده ایران حق استفاده از سوئیفت را ندارد سویفت روشی استاندارد و امن جهت جابجایی وجوه در سطح جهانی می باشد. بر این اساس مبادلات بانکی با طرف ایرانی به تفسیر «دفتر کنترل سرمایه خارجی وزارت خزانه داری آمریکا» واگذار شده و طرفهای مقابل ایران باید تراکنشهای خود را به اطلاع این نهاد برسانند. از آنجا که تفسیر این نهاد سیاسی است و ریسک بالایی برای طرفهای مقابل ایجاد می کند در عمل آنها مراودات بانکی خود با ایران راقطع کرده اند.

اثر FATF بر نرخ ارز

محدودیت های معاملات بانکی باعث کندشدن و متوقف شدن جریان ورود و خروج ارز به کشور می شود. کاهش عرضه دلار باعث فشار به  نرخ ارز شده و تضعیف نرخ دلار از یک سو باعث رونق صادرات می شود اما محدودیت های پیش پای بازگشت ارز به کشور  باعث منفی شدن تراز تجاری و ضربه به بخش تولید خواهد شد. بر طبق نظر کارشناسان محدودیت های تراکنش مالی FATF آنچنان جدی است که  حتی اگر توافق مجددی صورت پذیرد و همه طرفین بر سر میز مذاکره برگردند باز هم  عدم عضویت ایران در FATF ،  کماکان مانع انجام تراکنش های مالی شده و با عدم پذیرش این توافقنامه عملاً دست به خود تحریمی زده ایم.  همچین عدم عضویت ایران در FATF می تواند بعنوان اهرم فشاری بر روی میز علیه ایران در مذاکرات احتمالی آینده مورد استفاده قرار گیرد.

اثر پذیرش FATF بر بورس

عضویت در سازمان گروه ویژه اقدام مالی پولشویی،  سبب باز شدن گره های مالی شده و بازگشت  درآمدهای بلوکه شده ایران در خارج از کشور را بدنبال خواهد داشت. این موضوع در کوتاه مدت سبب افزایش عرضه ارز در بازار شده و کاهش نرخ ارز را بدنبال خواهد داشت. سهام شرکتهای بورسی که پیش از این متاثر از افزایش نرخ ارز افزایش قیمت داشته اند احتمالا در کوتاه مدت دچار رکود  خواهند شد و شرکتهای صادارت محور در صورت استفاده از این فرصت به سود دهی مضاعف خواهند رسید همچنین  شرکتهای وارد کننده نیز راحتر از گذشته نسبت به واردات مواد اولیه و ماشین آلات مورد نیاز اقدام خواهند نمود و در دراز مدت  این ارزش افزوده که ایجاد شده است سبب رشد شرکتهای بورسی خواهد شد.

سرنوشت FATF در ایران

پس از چندین مرحله بررسی عضویت ایران در این کنوانسیون نهایتا تصمیم گیری در مورد آن به مجمع تشخیص مصلحت نظام واگذار شد و تاکنون تصمیمی در اینباره اتخاذ نشده است ، این تاخیر در تصمیم گیری باعث باقی ماندن ایران در ذیل لیست سیاه FATF شده است.

بتازگی و با درخواست رئیس جمهور محترم و دستور مقام معظم رهبری، بررسی مجدد لوایح FATF  توسط مجمع تشخیص مصلحت نظام در دستور کار قرار گرفته است و سرنوشت تصویب عضویت در این لایحه به مجمع تشخیص مصلحت نظام واگذار گردیده است. گمانه زنه هایی خوشبینانه ای مبنی بر احتمال تصویب عضویت ایران در FATF از سوی مجمع تشخیص مصلحت نظام زده میشود. طبق خبرها نتیجه تصمیمات مجمع  تشخیص مصلحت نظام در بهمن 99 منتشر خواهد شد.

برای مشاهده جدیدترین تحلیل ها، اخبار، مقالات آموزش بورس به وب سایت سیگنال مراجعه و یا اپلیکیشن سیگنال را دریافت نمایید

پاسخ به میثم لغو

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

نظرات کاربران
  • من متاسفام برای آنهایی که میگویند با پذیرش fatf دور زدن تحریم ها لو میره،اولا که تحریم ها را هم دوربزنیم وقتی پول را نتونیم وارد کنیم که ازش نداردهمچنان که آلان خیلی از دلارهای ما در کشورهای مختلف بلوکه است، ثانیا این مربوطب به روابط بین بانکی است، و ثالثا دور زدن تحریم یعنی صادرات و واردات دزدکی بین دو کشور ما fatf را نپذریم کشورمقابل که پذیرفته پس قراره لو از طرف ما لو نره از طرف کشور مقابل که لو میره، پس این تفکر از اساس بی معنی است،
    اما ظریف و.ریس جمهور گفتند با پذیرش 8تحریم ها برداشته نمیشن اما اگر نپذیم وضع بدتر میشه که همین هم شد، پس ما در واقع خود تحریمی کردیم، بانک هامون را تحریک کردیم

  • مگه نمی گید ۱۸۸ کشور عضو اند و فقط ایران و کره شمالی نستند چرا واقعا!!!!!!!

  • از قدیم گفتن طلا که پاکه چه منتش به خاکه
    دوست عزیزی که با منطق … شون گفتن اگه تصویب بشه دشمنان نظام مقدس جمهوری اسسلامی ایران راه های دزدی های ما رو متوجه میشن خب معلومه که میشن علت عدم صداقت مسئولین هم به خاطر همینه وگرنه اگه سیستم اقتصادی ما مشکلی نداشته باشه و تامین مالی همه ارگانها و فعالیتهای ما مشخص و پاک باشه چه دلیلی و چه ترسی از برملا شدن اونها باید داشته باشیم؟!!!

  • پذیرش و گشایش اقتصادی ظاهری یک طرف، تحریم ها یک طرف دیگه.
    اگر تصویب بشه و طرفهای مقابل تحریم ها رو لغو نکنند یعنی شما هیچ راه دیگری برای انجام معاملات تحریمی و دور زدن تحریم ها نداری.
    یعنی از الان خیلی بدتر
    و برقراری امنیت شما دیگه مثل امروز ساده نیست و شرکای منطقه شما نمی تونن از کمک شما بهره مند بشوند و این یعنی جنگ و مقاومت در نزدیکی مرزهای.

  • خیلی مطالب خوبی بودوفهمیدم علت نوسان ورکودبورس .مصوبه اف ای تی اف سبب نزول بورس است واگردربهمن تصویب نشود کل بورس ازبین میرود .

  • بسیاری از مواردی که به عنوان پیامد های عدم پذیرش اف ای تی اف در این گزارش اومده به قبل از مطرح شدن این لوایح و مشخصا به تحریم های آمریکا برمیگرده و اتفاقا اگر راهی هم برای دور زدن تحریم ها باشه با دسترسی سازمان های به اصطلاح بین المللی به اطلاعات مالی کشور این راه ها هم او میره و بسته میشه.
    خود ظریف در مجلس اعتراف کرد که نه من و نه رییس جمهور نمی‌تونیم تضمین کنیم که با پذیرش این لوایح مشکلات حل بشه.
    پس لطفاً بلندگوی دولت نباشید