تورم در مسیر صعودی؟ | کدام خانوارها بیشتر متضرر شدند؟
در حالیکه طی بازهی زمانی مهرماه الی دیماه سال جاری، تورم ماهانه روند نزولی را به خود گرفته بود؛ اما مشخصا در بهمنماه برگشت رو به بالا را تجربه کرد و مجددا در مسیر صعودی قرار گرفت. نمودار1 این مهم را به تصویر میکشد.
همانطور که از نمودار فوق نیز به خوبی مشهود است، تورم ماهانه در یک سِیر نزولی از رقم 7 درصد در مهرماه به 1.8 درصد در دیماه کاهش پیدا کرده بود؛ اما، در بهمنماه با رشد قیمت گروه کالایی خوراکیها و آشامیدنیها، مجددا شوک تورمی دیگری به خانوارها وارد آمد.
همچنین تورم نقطهای با 2 واحد افزایش، از رقم 46.2 درصد در دیماه به 48.2 درصد در ابتدای اسفندماه رسیده است. نمودار2 روند متغیر مزبور را به نمایش میگذارد.(تورم نقطهای هر ماه، میانگین افزایش قیمت کالاها و خدمات همان ماه را به نسبت ماه مشابه سال گذشته نشان میدهد)
مطابق نمودار فوق، با اینکه بعد از هشت ماه متوالی افزایش در تورم نقطهای، مشخصا در آذرماه سال جاری شاهد کاهش آن بودیم؛ اما مجددا طی دو ماه اخیر ورق برگشت و تورم نقطهای نیز روند صعودی را در پیش گرفت.
شاید این سوال به ذهن مخاطب متبادر شود که عمده تورم در بهمنماه معطوف به کدام گروه کالایی و خدمات بوده و آیا تفاوتی میان تورم دی و بهمن در اینخصوص مشاهده میشود؟
برای پاسخ به این سوال کافی است ارقام مربوط به تورم را به میزان دقیقتری واکاوی نمائیم، در همین رابطه، نمودار3 را ببینید.
همانطور که از نمودار فوق نیز مشهود است، عمده تورم دیماه معطوف به گروه خدمات بوده، به گونهای که گروه خدمات معادل 2.3 درصد تورم را تجربه کرده، اما همین رقم برای گروه خوراکی و آشامیدنی معادل 0.9 درصد بوده است. در بهمنها، تورم دقیقا عکس این روند را طی کرده و عمده تورم معطوف به گروه آشامیدنیها و خوراکیها(معادل 5.2 درصد) بوده و گروه خدمات به میزان کمتری(معادل 1.1 درصد) متورم شده است.
سوال اساسی و مهمتر این است که «تورم ماهانه» در بهمنماه میان خانوارها و دهکهای درآمدی مختلف به چه نحوی توزیع شده است؟ نمودار4 این مهم را به خوبی به تصویر میکشد.
مطابق نمودار فوق، بیشترین بار تورمی طی بهمنماه بر دوش دهکهای پایین درآمدی(خانوارهای کمبرخوردار) گذاشته شده؛ درحالیکه مشخصا در دیماه بیشترین افزایش هزینهها و مخارج معطوف به طبقات بالای درآمدی بوده است.
اما اگر تورم را در بازهی بلندتری و نه صرفا یکماه بررسی کنیم، توزیع فوق با اندکی تغییر مواجه خواهد شد. به عنوان مثال نمودار5(نمودار پایین) روند تورم نقطهای را نشان میدهد.
مطابق نمودار فوق، تورم نقطهای(تغییر قیمت در هر ماه به نسبت ماه مشابه سال گذشته) به نحوی متفاوت از تورم ماهانه توزیع گردیده است و در هردو ماه اخیر، دهکهای بالای درآمدی بار قیمتی بیشتری را متحمل شدهاند، آیا این بدان معنی است که خانوارهای برخوردار زیان بیشتری را متحمل شدهاند؟
برای توضیح دقیقتر در اینخصوص، میبایست سمت درآمدهای خانوارها را نیز لحاظ کنیم، از آنجائیکه دهکهای بالای درآمدی از دارایی بیشتری برخوردار هستند، اگرچه تورم، هزینههای آنها را به میزان بیشتری افزایش داده؛ اما، همپای تورم و چه بسا بیشتر از آن، ارزش دارایی آنها و در مواقعی درآمدها آنها نیز افزایش مییابد و درنتیجه قدرت خرید آنها به نسبت دهکهای پایین درآمدی(خانوارهای کمبرخوردار) به میزان کمتری کاهش خواهد یافت.