مسیر بورس در سایه برجام؛ تحلیل ارتباط بورس و برجام
روز گذشته دور نهایی مذاکرات هسته‌ای در وین به پایان رسید، حال مذاکره‌کنندگان باید در خصوص پیش‌نویس نهایی توافق تصمیم‌گیری کنند. سوال سرمایه‌گذاران این است که واکنش بازارهای مالی به توافق «احتمالی» چیست؟ طبیعتا بازار سهام به واسطه تنوع بالای صنایع موجود در آن، واکنشی متفاوت از سایر بازارها خواهد داشت. در این مقاله به تحلیل ارتباط بورس و برجام خواهیم پرداخت.
نگاه صنایع ریالی به برجام
گروه‌های ریالی به واسطه اینکه عموما مواد اولیه وارداتی دارند، از احیای برجام و کاهش قیمت دلار منتفع می‌شوند، زیرا هزینه تمام شده‌ی این گروه‌ها کاهش می‌یابد. از طرفی به دلیل اینکه بازار هذف این گروه‌ها، عموما محدود به متقاضیان داخلی است؛ بنابراین، درآمد آن‌ها هم‌پای تورم رشد می‌کند.
می‌توان گفت گروه‌های بانکی، خودرویی و حمل و نقل بیشترین نفع را از این اتفاق مثبت می‌پذیرند. همچنین گروه لیزینگ و بیمه نیز من‌جمله گروه‌هایی هستند که به نحو مثبتی متاثر خواهند شد.
طبیعتا توافق برجام در بلندمدت به نفع همه‌ی گروه‌های بورسی خواهد بود، اما در کوتاه‌مدت صنایع ریالی به میزان بیشتری تاثیر می‌گیرند و صنایع دلاری به واسطه زمان‌بر بودن فرآیند رشد صادرات و تولید، زمان زیادی می‌طلبد تا اثرات مثبت برجام بر این صنایع نمایان گردد.
تصویر صنایع دلاری در آینه برجام
صنایع دلاری(عمدتا فلزات اساسی و پتروشیمی‌ها) درآمدشان به دو متغیرِ قیمت‌های جهانی و نرخ‌های دلار نیمایی گره خورده است. بنابراین، در صورت احیای برجام، بسته به میزان اصلاح قیمت دلار نیمایی، واکنش صنایع دلاری نیز متفاوت خواهد بود. در حال حاضر دلار نیمایی در بالاترین سطح تاریخی خود قرار دارد و این موضوع طبیعتا به نفع صادرکننده‌ها خواهد بود.
بعد از توافق احتمالی، اگرچه انتظار می‌رود قیمت دلار نیمایی با اصلاح مواجه شود، اما ریزش سنگین آن به دو دلیل در مقطع زمانی فعلی دور از ذهن است: اولا در حال حاضر فاصله‌ی دلار نیمایی و دلار بازار آزاد بسیار افزایش یافته است؛ بنابراین، در صورت توافق، ریزش‌های بیشتر برای دلار بازار آزاد محتمل‌تر به نظر می‌رسد و نه دلار نیمایی. ثانیا، کاهش شدید دلار نیمایی به معنی کاهش منافع اقتصادی و یا بعضا ایجاد زیان برای شرکت‌های صادرکننده است، بنابراین مقاومت زیادی از این طریق نیز در برابر ریزش دلار نیمایی وجود دارد.