بورس در محدوده تعادلی|سهامداران در موضع فروش

بورس تهران در یکسال و نیم اخیر فراز و فرود زیادی را تجربه کرد. قیمت سهام در بازهی زمانی بهار 1402 الی پاییز 1403 تحت تاثیر عوامل اقتصادی، تصمیمات سیاستگذار و تنشهای منطقهای با افت زیادی مواجه شد. این روند بعد از فروکش کردن التهابات سیاسی و تنشهای منطقهای، خاتمه یافت و بازار سهام بالاخره رشد خود را از ابتدای آبانماه 1403 آغاز کرد و اکثر نمادها بازدهی خوبی را تجربه کردند.
کاهش قیمت سهام در بحبوحه درگیریهای نظامی منطقهی خاورمیانه در تابستان، باعث شد تا نسبت P/E بازار در اواخر مهرماه به 5.6 واحد نیز برسد که به شکل محسوسی پایینتر از میانگین بلندمدت آن بود. این موضوع خیلی دوام نیاورد و با فروکش کردن کارزار منطقه، شاهد بازگشت خریداران و ورود پول حقیقی در بازار سهام بودیم.
با افزایش قیمت سهام در سهماه اخیر، مجددا نسبت P/E به حوالی میانگین دهساله رسیده است. این بدان معنی است که کلیت بازار با توجه به تاریخچهی آن، «به قیمت» بوده و در محدوده تعادلی بلندمدت خود قرار گرفته است. بالطبع اینکه بورس در محدوده تعادلی قرار دارد، به معنی تداوم رشد قیمت سهام مشابه آنچه در سه ماه اخیر رخ داد، نیست.
همچنین، پرواضح است که روند آتی قیمت سهام در هفتههای بعد را انتظارات سهامداران از متغیرهای کلان و عوامل بنیادی تعیین خواهد کرد و در صورتیکه برداشت سرمایهگذاران متفاوت باشد و بازار را همچنان ارزنده یا آنرا گران بدانند، تصمیم متناسب نیز اتخاذ خواهند کرد.
یکی از عوامل مهم و موثر طی روزهای آتی روی کار آمدن ترامپ و اولین موضعگیریهای وی و کابینهی آن در قبال ایران خواهد بود که میتواند تا حدی چشمانداز بازار ارز که بر قیمت سهام کامودیتیمحور نیز موثر است، را مشخص نماید.
همچنین، در بهمنماه موعد سررسید گواهی سپرده 30 درصدی خواهد بود و بانک مرکزی بسته به اینکه چه نرخی برای گواهیهای جدید تعیین نماید، اثر متفاوتی نیز بر بازارهای مالی؛ منجمله بازار سهام خواهد داشت. طبیعتا تمدید نرخهای 30 درصدی میتواند مانع سرریز نقدینگی به بازارها گردد، مگر در صورتیکه با جهش قیمت دلار، انتظارات تورمی نیز به شدت افزایش یابد و سرمایهگذاران به نرخ بهره 30 درصد قانع نباشند(با مفروضات فعلی، احتمال رخ دادن چنین موضوعی پایین است)