ضربه کاری نرخ بهره به بورس/ماجرای گواهی سپرده خاص ادامه دارد + نمودار

بعد از افزایش نرخ تورم در اقتصاد کشور، نظرات مختلفی از سوی اقتصاددانان در خصوص افزایش نرخ بهره برای کنترل نرخ تورم ایجاد شده بود. بانک مرکزی نیز در راستای اجرایی­ کردن این موضوع از زمستان سال گذشته، اقدام به تدوین کلیات گواهی سپرده 30 درصدی کرد.

براساس دستورالعمل انتشار گواهی سپرده خاص که به شبکه بانکی ابلاغ شد، بانک‌ها می توانستند برای تامین سرمایه در گردش طرح‌های با بازدهی بالا اقدام به انتشار این اوراق کنند و در پایان دوره مشارکت، سود قطعی نیز علاوه بر سود علی‌الحساب ۳۰ درصدی به خریداران این گواهی سپرده در شعب بانک‌ها پرداخت شود.

در حقیقت بانک مرکزی به دنبال این بود که با انتشار گواهی سپرده 30 درصدی، سیاست­‌های انقباضی خود را پیگیری کند و نقدینگی سیال و سرگردان را از سطح جامعه و بازارهای دارایی جمع‌­آوری کند. این موضوع موجب شد تا بانک‌ها نیز با فراغ بال بیشتری به افزایش نرخ سود سپرده­‌ها اقدام کنند.

همین مسئله باعث تقویت انتظارات افزایشی در خصوص نرخ بهره بدون ریسک در اکثر ابزارها را فراهم کرد. صندوق­‌های درآمد ثابت نرخ سود بالایی را پیشنهاد دادند، اوراق با نرخ بالاتر منتشر و عرضه شد، نرخ سود اخزاها نیز به سطوح تاریخی رسید. فعل و انفعالات حادث­ شده، مجددا آتش انتقادها را به سمت نرخ بهره بدون ریسک روانه کرد و بسیاری اشاره کردند که بانک مرکزی با این اقدامات کمر به نابودی تولید بسته است و در سالی که جهش تولید با مشارکت مردم نامگذاری شده، اقدامات این چنینی موجب افزایش هزینه تامین مالی تولید می‌­شود و بازارهای دارایی را در رکود غوطه­‌ور می­سازد. این سناریوی ترسیم­‌شده رنگ واقعیت به خود گرفت و اکنون عده‌ای ادعا می­کنند که وضعیت نا به سامان بورس، نتیجه اقدامات سیاست‌گذار پولی است که با افزایش نرخ بهره بدون ریسک، جذابیت را از بازاری مثل بازار سهام سلب کرده است.