پیشتازی السالوادور در تنظیم قوانین کریپتو؛ فرصتی برای کشورهای در حال توسعه

السالوادر اولین کشوری که بیت کوین را به‌عنوان پول قانونی پذیرفت، در حال تبدیل شدن به یکی از پیشگامان تنظیم مقررات و نظارت بر دارایی‌های دیجیتال است. خوان کارلوس ریس (Juan Carlos Reyes)، رئیس کمیسیون ملی دارایی‌های دیجیتال (CNAD) السالوادر در مصاحبه‌ای با کوین‌دسک نگاه ویژه‌ای به شکل‌گیری مدل نوآورانه قانون‌گذاری ارزهای دیجیتال در السالوادر داشته است و در مورد لزوم تنظیم مقررات دارایی‌های دیجیتال صحبت کرده است. با میهن بلاکچین و شرح این مصاحبه همراه باشید.

مصاحبه رییس نهاد نظارت بر کریپتو السالوادر

السالوادر در سال 2021 (1399) به‌عنوان اولین کشور، بیت کوین را به‌عنوان پول قانونی پذیرفت و به‌دلیل این رویکرد به پایگاه جذابی برای فعالیت شرکت‌های مختلف حوزه کریپتو تبدیل شد.

این کشور در فوریه 2023 (بهمن 1401) نهادی را با نام کمیسیون ملی دارایی‌های دیجیتال (National Commission of Digital Assets) و به ریاست خوان کارلوس ریس (Juan Carlos Reyes) برای نظارت و تنظیم مقررات مربوط به ارزهای دیجیتال تاسیس کرد. ریس در مورد پیشتازی السالوادر در زمینه قانو‌گذاری کریپتو این‌طور توضیح می‌دهد:

وقتی به کل ماجرا نگاه کنیم، اکثر مردم درک کاملی از اقدامات ما در السالوادر ندارند و فقط بخش‌های کوچکی از آن را می‌بینند. حتی شرکت‌های خارجی که بدون حضور فیزیکی در اینجا، تحت قوانین السالوادر فعالیت می‌کنند، نمی‌دانند که ما چقدر در صنعت کریپتو پیشرفت کرده‌ایم و با چه سرعتی به پیشرفت ادامه می‌دهیم. ابتکار عمل رئیس‌جمهور نایب بوکله باعث شد که نهادهای دولتی السالوادور به طور جدی با فناوری کریپتو و پیامدهای کار با یک ارز دیجیتال روبرو شوند. در نتیجه السالوادور تصمیم گرفت مسئولیت نظارت و تنظیم قوانین کریپتویی را به جای نهادهای مالی سنتی مانند نظارت بر سیستم مالی (SFS) به یک نهاد جدید به نام کمیسیون ملی دارایی‌های دیجیتال بسپارد. هدف از تاسیس نهاد CNAD این بود که یک چارچوب قانونی خاص و اختصاصی برای کریپتو طراحی شود؛ نه‌اینکه بخواهیم قوانین موجود را به زور با دارایی‌های دیجیتال سازگار کنیم.

یک ضرب‌المثل معروف انگلیسی می‌گوید: «اگر چیزی شبیه یک اردک باشد، مثل اردک رفتار کند و صدای اردک بدهد، احتمالاً اردک است». در مورد دارایی‌های دیجیتال این‌طور نیست؛ این دارایی‌ها کاملا با ابزارهای مالی سنتی متفاوت هستند و نمی‌توان آن‌ها را به همان شیوه مدیریت کرد.

به محض انتصاب خوان کارلوس به‌عنوان رییس CNAD در سپتامبر 2023 (شهریور 1402) که تخصص بالایی هم در علوم رایانه دارد، این کمیسیون رویکرد فناوری‌محور را برای تنظیم مقررات کریپتو اتخاذ کرد. به گفته شرکت‌های کریپتویی که مجوز ارائه‌دهنده خدمات دارایی دیجیتال (DASP) السالوادور را دریافت کرده‌اند، نتایج این رویکرد شگفت‌آور بوده است.

نیک کوان (Nick Cowan) مدیرعامل شرکت راه‌حل‌های توکن‌سازی VLRM:

از میزان دانش، دقت و تسلط کامل کمیسیون CNAD نه فقط در زمینه مقررات؛ بلکه در حوزه فناوری کاملاً شگفت‌زده شدیم. سرعت و دقت آن‌ها در بررسی درخواست ما بی‌نظیر بود.

ویکتور سولومون (Victor Solomon) یکی از شرکای شرکت مشاوره توکنیزه‌سازی Tokenization Expert با نیک کوان هم‌نظر است و می‌گوید:

اصلاً نیازی نبود وقت بگذاریم و زیرساخت‌های فنی عملیات خودمان را توضیح دهیم، چون آقای ریس از قبل به پیچیدگی‌های توکنیزه‌سازی واقف بود و تدابیر تطبیقی ما را کاملا درک کرده بود. او چالش‌های عملی کسب‌وکارها از تامین مالی گرفته تا مدیریت مقررات را به خوبی می‌شناسد. این ویژگی باعث شده که او نه فقط یک ناظر؛ بلکه حامی واقعی کسب‌وکارهایی باشد که هدفشان تاثیر مثبت بر اقتصاد السالوادور است.

بیوگرافی رییس نهاد نظارت بر قانون‌گذاری کریپتو در السالوادر

خوان کارلوس متولد السالوار است و در کودکی برای فرار از جنگ داخلی کشورش به کانادا مهاجرت کرد. او چندین مدرک کارشناسی در رشته‌های علوم کامپیوتر، ریاضیات و فیزیک و یک مدرک کارشناسی ارشد در رشته مدیریت از دانشگاه هاروارد دارد. ریس همچنین دکترای فلسفه را در دانشگاه دوستی ملل روسیه آغاز کرد؛ اما به دلیل همه‌گیری کووید و جنگ در اوکراین موفق به اتمام آن نشد.

سوابق حرفه‌ای او نیز به همین اندازه متنوع است. تجارب او از مدیریت 15 ساله یک شرکت مشاوره توسعه فرصت‌های تجاری برای ملت میسانابی کری (از جوامع بومی کانادا) گرفته تا راه‌اندازی یک بار در طبقه دوم خانه ساحلی‌اش را شامل می‌شود. ریس که از سال 2013 (1392) به بیت کوین و آینده آن باور داشت، در سال 2021 تصمیم گرفت به السالوادور بازگردد تا در فرآیند ملی‌سازی ارزهای دیجیتال مشارکت کند. او در سپتامبر 2023 به‌عنوان رییس CNDA السالوادر انتخاب شد.

کمیسیون ملی دارایی‌های دیجیتال السالوادر یک نهاد کاملا مستقل است که براساس دیدگاه و رویکرد ریس شکل گرفته است. تمام 35 کارمند این کمیسیون به‌خوبی با کریپتو و فناوری‌های مربوطه آشنا هستند. در حال حاضر نیز 20 نفر از کارکنان آن در یک برنامه تحصیلات تکمیلی مرتبط با کریپتو در دانشگاه CEMA آرژانتین مشغول به تحصیل هستند تا تخصص خود را تقویت کنند.

ریس در مورد کارکنان نهاد CNDA می‌گوید:

ما آموزش‌دیده‌ترین و کامل‌ترین تیم دنیا را در زمینه تنظیم مقررات دارایی‌های کریپتویی داریم. اگر کسی نتواند یک تراکنش بیت کوینی را انجام دهد، حتی راننده من، احتمالا نمی‌تواند اینجا کار کند.

این تیم متخصص و توانمند روی شرکت‌هایی که دنبال دریافت مجوز برای فعالیت در السالوادر هستند، تاثیر مثبتی گذاشته‌اند. نیک کوان در مورد ریس و تیم او این‌طور می‌گوید:

ریس یک متخصص فناوری است و این چیزی است که او را متمایز می‌کند. ما در شرکت‌مان با ده‌ها نهاد نظارتی در سراسر جهان کار کرده‌ایم؛ اما تفاوت او این است که کاملاً فناوری را درک می‌کند. در بسیاری از حوزه‌های قضایی، نهادهای نظارتی بیشتر بر قوانین و حفاظت از سرمایه‌گذاران تمرکز دارند که البته مهم است؛ اما معمولاً فناوری را به‌خوبی نمی‌شناسند. این عدم آگاهی، فرآیند رسیدن به اهداف موردنظر را بسیار دشوار می‌کند. بررسی درخواست ما به یک فرآیند بسیار دقیق و پیچیده نیاز داشت. ما یک درخواست 700 صفحه‌ای ارائه کردیم؛ اما بعد از ارسال آن، روند تصمیم‌گیری بسیار سریع‌تر از سایر کشورها انجام شد. باید بگویم که این فرآیند از نظر دقت و جامعیت، کاملاً در سطح سایر فرآیندهای نظارتی‌ بود که قبلا تجربه کرده‌ بودیم. این کار آسان‌تر نبود، فقط سریع‌تر انجام شد.

از نظر ریس، دانش و سواد رمزنگاری کارکنان CNAD به آن‌ها اجازه می‌دهد که از یکی از اصول فلسفی کلیدی دنیای کریپتو، یعنی “اعتماد نکن، بررسی کن” پیروی کنند. آن‌ها هر بار که با یک شرکت جدید برای صدور مجوز تعامل دارند، مستقیماً بلاکچین را بررسی می‌کنند. این تیم به مدارکی که مسئولان تطبیق ارائه می‌دهند، تکیه نمی‌کند و همین رویکرد باعث شده برخی شرکت‌ها که اطلاعات نادرستی ارائه می‌کردند، شناسایی شوند.

مزایای قانون‌گذاری ارزهای دیجیتال در السالوادر

ریس در توضیح این موضوع که چرا کریپتو به یک نهاد نظارتی نیاز دارد از یک تشبیه استفاده می‌کند:

اگر یک ماشین برقی بخرید و خراب شود، مکانیکی که 20 سال به او اعتماد دارید وقتی کاپوت را باز کند به جای موتور فقط یک باتری می‌بیند و نمی‌داند باید چه کار کند. به‌نظر من کریپتو از نظر سطحی شبیه به دارایی‌های مالی سنتی است؛ اما وقتی عمیق‌تر بررسی کنید، کاملا متفاوت است. این تفاوت یکی از دلایلی است که باعث شده کشورها در اجرای چارچوب‌های نظارتی برای دارایی‌های دیجیتال کُند عمل کنند.

السالوادور یک کشور کوچک، با تولید ناخالص داخلی 35 میلیارد دلاری است که در میان کشورهای آمریکای لاتین رتبه 17 و در سطح جهانی رتبه 103 را دارد. این کشور ارز ملی خود را ندارد، مؤسسات مالی قوی ندارد و حتی از نظر اکوسیستم توسعه‌دهندگان بسیار ضعیف است. اما همه این ویژگی‌ها در تنظیم مقررات کریپتو به نفع السالوادور بود؛ زیرا این کشور با یک صفحه سفید شروع کرد. در واقع، ما بلافاصله در تعمیر باتری‌ها و موتورهای برقی تخصص پیدا کردیم تا بتوانیم زیرساخت‌های موجود را به گاراژی برای تعمیر یک تسلا تبدیل کنیم.

در کشورهای دیگر، بسیاری از فناوری‌های جدید توسط افراد بی‌گناهی ایجاد می‌شوند که هدفشان پیشرفت اکوسیستم کریپتو است؛ اما گاهی اوقات به این فکر نمی‌کنند که چطور این فناوری می‌تواند به ابزاری برای پول‌شویی تبدیل شود. برای نهادهای نظارتی تصمیم‌گیری در مورد اینکه چقدر در اجرای قوانین سخت‌گیر یا انعطاف‌پذیر باشند، چالش‌برانگیز است. ما توانستیم نهاد CNAD را به عنوان نقطه ورودی اصلی برای تمام دارایی‌های دیجیتال در کشور قرار دهیم. هر کسی از طرف این کمیسیون مجوز نداشته باشد، قانون را نقض کرده است.

موسسات مالی کشورهای غربی بیشتر از برخی کشورهای آمریکای لاتین از تغییر وضعیت موجود ضرر می‌کنند. این موسسات با لابی‌گری تلاش می‌کنند تا صنعت کریپتو را متوقف کنند. به‌طور مثال، عملیات Chokepoint 2.0 یکی از اقدامات آن‌ها بود که با هدف ممنوعیت دسترسی کسب‌وکار‌های کریپتویی به خدمات بانکی اجرا شد. حتی حساب بانکی کانادایی خود من هم یک‌بار به‌خاطر فعالیت‌های کریپتویی‌ مسدود شد. آن‌ها همه کاری کرده‌اند تا مطمئن شوند که این صنعت شکوفا نمی‌شود؛ اما کشورهایی مثل السالوادور برای استفاده از فرصت‌هایی که در کریپتو وجود دارد، تمام تلاش‌شان را می‌کنند.

نحوه تنظیم مقررات کریپتویی در السالوادر

ریس در پاسخ به این سوال که السالوادر چه نوع محیط نظارتی را می‌خواهد ایجاد کند، این‌طور پاسخ می‌دهد:

 از نظر ابزار مالی، بیت کوین برای ما کافی است؛ اما کمیسیون CNAD نسبت به فناوری‌های مختلف هیچ تعصبی ندارد و به هر تکنولوژی که با قوانین آن سازگار باشد، اجازه فعالیت می‌دهد. بیشتر شرکت‌هایی که تحت نظارت این نهاد هستند روی اتریوم فعالیت می‌کنند. اندازه شرکت‌های تحت نظارت متفاوت است؛ برخی از آن‌ها غول‌های جهانی مانند تتر (Tether) و بیتفینیکس سکیوریتایز (Bitfinex Securities) هستند، اما شرکت‌های السالوادری کوچک هم وجود دارند که با 2 هزار دلار شروع‌اند.

در تنظیم مقررات کریپتویی، امنیت مصرف‌کنندگان و امنیت مالی در راس اولویت‌ها قرار دارند. این به معنای الزام صرافی‌ها به استفاده از کیف پول‌های چند امضایی است تا از وقوع فاجعه‌ای مشابه سقوط صرافی FTX جلوگیری شود. بلاک‌چین خصوصی شرکت‌ها نیز باید از استانداردهای امنیتی خاصی پیروی کنند. شناسایی هر یک از مشتریان هم الزامی است.

احتمالا به خاطر دارید که ما در کشور خود سال‌ها با باندهای تبهکار دست و پنجه نرم می‌کردیم. بنابراین شفافیت مالی، قوانین ضد پول‌شویی و مبارزه با تروریسم مالی را بسیار جدی می‌گیریم و این موارد به‌شدت در قوانین گنجانده شده است. به نظر من، اگر یک شرکت کریپتویی در السالوادور تحت نظارت باشد، می‌تواند در هر کجای دنیا مجوز دریافت کند.

حوزه دارایی‌های دنیای واقعی (RWA) بسیار جذاب است. وجود پروژه‌های توکنیزه‌سازی مانند VLRM و Tokenization Expert دامنه فرصت‌های سرمایه‌گذاری را برای سرمایه‌گذاران خرد افزایش می‌دهد. قبل از وجود پلتفرم رابینهود (Robinhood) اکثر جوانان ایالات متحده هرگز نمی‌توانستند سهام شرکت‌هایی مانند تسلا یا انویدیا را بخرند. رابینهود دسترسی به سهام شرکت‌هایی که فقط برای افراد خاص دردسترس بود را همگانی‌تر کرد. این دقیقا همان چیزی است که توکن‌سازی انجام می‌دهد. انتظار می‌رود که در سال‌های آینده امکان استفاده از محصولات قانونی شامل انواع مختلف دارایی‌های دیجیتال یا مالی که در سایر کشورها دردسترس نیستند، برای مردم السالوادر فراهم شود.

برای اولین بار در تاریخ مدرن، کشورهای در حال توسعه به‌جای اینکه عقب بمانند و صرفا از فرصت‌های ازدست رفته استفاده کنند، می‌توانند رهبری انقلاب مالی را بر عهده بگیرند. ما سعی داریم کشورهای دیگر را تشویق کنیم تا به السالوادور نگاه کنند و یاد بگیرند که چطور مدل ما را با کشورهای خودشان تطبیق دهند.

جمع‌بندی

درحالی‌که قانون‌گذاری ارزهای دیجیتال هنوز افسارگسیخته است و اکثر کشورها چارچوب مشخصی برای آن ندارند، السالوادور با تاسیس کمیسیون ملی دارایی‌های دیجیتال و انتصاب خوان کارلوس ریس که دیدگاه جامعی به این موضوع دارد، در این مسیر پیشتازی می‌کند. ریس معتقد است رگولاتورهای کریپتو پیش از تدوین چارچوب‌های نظارتی باید درک عمیقی از فناوری‌های این حوزه داشته باشند.

همچنین، او توکنیزه‌کردن را یک حوزه جذاب می‌داند که می‌تواند دسترسی به اوراق بهادار ساختاریافته را دموکراتیک‌تر و فرصت‌های بیشتری را برای سرمایه‌گذاران خرد فراهم کند. در نهایت او بر این باور است که کشورهای در حال توسعه با تطبیق مدل قانون‌گذاری ارزهای دیجیتال السالوادور می‌توانند رهبری انقلاب مالی جهانی را به دست بگیرند. شما چقدر با این دیدگاه هم‌نظر هستید؟ آیا کشورهای درحال توسعه می‌توانند با پذیرش و قانون‌گذاری ارزهای دیجیتال تغییرات بزرگی را ایجاد کنند؟

منبع: میهن بلاکچین