مدیریت ریسک با متنوع‌سازی سبد سرمایه‌گذاری

به گزارش سیگنال به نقل از سنا، مدیرعامل شرکت سبدگردان الگوریتم در گفت و گو با پایگاه خبری بازار سرمایه (سنا)، ضمن بیان مطلب فوق اظهار کرد: این در حالی است که آشنایی حداقلی با اصول اولیه تعیین ترکیب سبد دارایی‌ها نه تنها تا حد زیادی از بروز زیان‌های ناشی از شتاب‌زدگی جلوگیری می‌کند، بلکه می‌تواند رشد پایدار سرمایه را در بلند مدت نیز به دنبال داشته باشد.

آرش آقاقلیزاده یکی از راهکارهای مدیریت ریسک سبدهای سرمایه‌گذاری را متنوع‌سازی آن بر اساس کلاس‌های مختلف دارایی دانست و گفت: ابزارهای با درآمد ثابت به دلیل همبستگی پایین بازدهی خود با بازدهی بازار سهام یکی از اصلی‌ترین ابزارهای کاهش ریسک سبد به شمار می‌روند؛ البته سهم این دارایی‌ها در سبد به میزان ریسک‌پذیری افراد بستگی دارد.

وی ادامه داد: این دارایی‌ها می‌توانند در شرایط نامساعد اقتصادی یا در زمانیکه بازار سهام یک روند نزولی را تجربه می‌کند به کمک بازدهی سبد سرمایه‌گذاران بیایند.

دارایی‌های با درآمد ثابت چه مزایایی دارند؟

این کارشناس بازار سرمایه در خصوص مزایای دارایی‌های با درآمد ثابت توضیح داد: این دارایی‌ها از مزایای متعددی برخوردارند که می‌تواند برای اکثر سرمایه‌گذاران جذاب باشد. حفظ سرمایه اولیه، وجود جریان درآمدی مستمر و نقد شوندگی بالا از مهمترین این ویژگی‌ها به‌شمار می‌روند؛ هرچند که در حال حاضر بسیاری از مردم بخشی از سرمایه خود را در سپرده‌های بانکی قرار داده و به نوعی استراتژی‌های سرمایه‌گذاری با درآمد ثابت را دنبال می‌کنند، اما بازار سرمایه نیز فرصت‌های سرمایه‌گذاری زیادی را در این حوزه ارائه می‌کند. اوراق مشارکت دولتی و شرکتی، انواع صکوک، اوراق رهنی، اسناد خزانه اسلامی و صندوق‌های سرمایه‌گذاری با درآمد ثابت ابزارهایی هستند که می‌توانند در مقایسه با سپرده‌های بانکی از جذابیت‌های بیشتری برخوردار باشند.

مدیرعامل شرکت سبدگردان الگوریتم اضافه کرد: ممکن است برخی افراد ابزارهای با درآمد ثابت بازار سرمایه را مشابه با سپرده‌های بانکی بدانند. باید گفت که هرچند برخی ویژگی‌ها میان هر دو مشترک است ولی تفاوت‌های مهمی نیز در این میان وجود دارد. در واقع سپرده‌های بانکی بیشتر کارکرد پس‌انداز دارند تا سرمایه‌گذاری؛ این سپرده‌ها برای پوشش تعهدات مالی کوتاه مدت یا اهداف مالی در آینده‌ای نه چندان دور مورد استفاده قرار می‌گیرند.

وی تصریح کرد: باید توجه داشت به دلیل عدم امکان افتتاح سپرده‌های بانکی با سررسید بیشتر از یکسال، تخصیص بخش زیادی از سرمایه به این سپرده‌ها می‌تواند سرمایه‌گذاران را با ریسک سرمایه‌گذاری مجدد مواجه سازد و ممکن است سرمایه‌گذاران در پایان عمر سپرده خود قادر به تمدید آن با نرخ‌های قبلی نباشند.

آقاقلیزاده سپرده‌های بانکی را سبب کاهش انعطاف در استراتژی‌های سرمایه‌گذاری عنوان کرد و گفت: اگر سرمایه‌گذار با توجه به تغییر شرایط اقتصادی و یا بهبود اوضاع در بازار سهام تصمیم به تغییر ترکیب دارایی‌های خود و افزایش درصد سرمایه‌گذاری در سهام بگیرد، در صورت انتقال منابع سپرده‌ به دلیل وجود نرخ شکست، متضرر خواهد شد؛ در حالیکه در مقابل اوراق با درآمد ثابت با دوره سررسید طولانی‌تر یا صندوق‌های با درآمد ثابت بدون سررسید قرار دارند که فروش آن‌ها در هر زمان جریمه‌ای به دنبال نخواهد داشت.

وی تاکید کرد: در سال‌های گذشته با توجه به نرخ‌های ترجیحی بالای سپرده‌های بانکی، سپرده‌گذاری در بانک‌ها برای افراد جذاب بود، این در حالی بود که اکثر مؤسسات مالی و اعتباری نیز نرخ‌های بسیار بالاتری را به سپرده‌گذاران خود پیشنهاد می‌کردند و از این طریق موفق به جذب سرمایه قابل توجهی هم شدند، اما اخیراً با توجه به کاهش نرخ سود بانکی، ماه‌شمار شدن سود سپرده‌ها و همچنین مسائل پیش‌ آمده در رابطه با برخی از مؤسسات مالی و اعتباری که موجب سلب اطمینان سرمایه‌گذاران شد، می‌توان گفت تا حدی از جذابیت سپرده‌های بانکی کاسته شده و سایر دارایی‌های با درآمد ثابت می‌توانند سهم بیشتری را در سبد سرمایه‌گذاران به خود اختصاص دهند.

این کارشناس بازار سرمایه صندوق‌های سرمایه‌گذاری با درآمد ثابت را یکی از ابزارهایی دانست که در سال‌های اخیر مورد استقبال سرمایه‌گذاران قرار گرفته اند و بیان کرد: این صندوق‌ها منابع مالی را از بازار جمع‌آوری کرده و در سبدی از انواع اوراق بدهی و سپرده‌های بانکی سرمایه‌گذاری می‌کنند. این صندوق‌ها در دو نوع با تقسیم سود و بدون تقسیم سود در حال فعالیت هستند. با نگاهی به عملکرد این صندوق‌ها می‌توان دریافت که در حال حاضر نرخ بازدهی سالانه آن‌ها بیشتر از سپرده‌های بانکی است.

نکات لازم برای انتخاب اوراق با درآمد ثابت

وی انتخاب اوراق با درآمد ثابت برای سبد سرمایه‌گذاری را شامل رعایت نکاتی دانست و افزود: سرمایه‌گذاران این اوراق نیز باید مانند سرمایه گذاری سهام نکاتی از جمله شرایط فعلی و دورنمای اقتصاد کشور و همچنین اعتبار ناشر را مد نظر قرار دهند. با توجه به آنکه اکثر سرمایه‌گذاران از تخصص، زمان و منابع کافی برای بررسی کلیه اوراق موجود در بازار برخوردار نیستند، می‌توانند به جای خرید مستقیم این اوراق به سراغ صندوق‌های سرمایه‌گذاری با درآمد ثابت بروند. در واقع افراد با خرید واحدهای این صندوق‌ها با منابع بسیار کمتر می‌توانند سبد متنوعی از اوراق با درآمد ثابت را در اختیار داشته باشند.

آقاقلیزاده توضیح داد: گاهی اوقات سرمایه‌گذاران با اوراقی برخورد می‌کنند که با وجود نرخ بازده تا سررسید بالا به دلیل عدم وجود بازارگردان، نقدشوندگی پایینی دارند، این امر سبب می‌شود که سرمایه‌گذاران با افق کوتاه‌مدت علیرغم تمایل خود، قادر به سرمایه‌گذاری در این اوراق نباشند.

وی راه حل این مشکل را خرید واحدهای صندوق‌های با درآمد ثابت بیان کرد و اظهار کرد: این صندوق‌ها با توجه به افق سرمایه‌گذاری بلندمدت‌تر خود، می‌توانند این اوراق را در سبد دارایی‌های خود قرار دهند و سرمایه‌گذاران نیز بدون توجه به ترکیب دارایی‌های صندوق قادر خواهند بود به راحتی و به‌صورت روزانه اقدام به خرید و فروش واحدهای صندوق‌ کنند و در عین حال از بازدهی بالای اوراق مذکور نیز بهره‌مند شوند.

صندوق‌های با درآمد ثابت، ریسک اعتباری کمتری دارند

مدیر عامل شرکت سبدگردان «الگوریتم» صندوق‌های با درآمد ثابت را دارای ریسک اعتباری کمتری دانست و تصریح کرد: همانطور که می‌دانید ریسک اعتباری به عدم توانایی در انجام تعهدات گفته می‌شود، در صندوق با درآمد ثابت به دلیل تنوع سبد دارایی‌ها و توزیع منابع بین بانک‌ها و ناشران مختلف، ریسک اعتباری کمتر از سپرده‌گذاری در یک بانک مشخص و یا خرید اوراق یک ناشر خاص خواهد بود.

وی در مقایسه صندوق‌های سرمایه‌گذاری قابل معامله و مبتنی بر صدور و ابطال، گفت: صندوق‌های قابل معامله با توجه به نقدشوندگی بالاتر و همچنین عدم تعلق کارمزد ابطال در صورت ابطال واحدها زودتر از موعد مشخص، جذابیت بیشتری دارند. به ویژه مورد دوم برای سرمایه‌گذارانی که برای یک دوره موقت تمایل به سرمایه‌گذاری در دارایی با درآمد ثابت دارند، اهمیت خواهد داشت.

این کارشناس بازار سرمایه بیان کرد: به‌ عنوان نکته پایانی در رابطه با صندوق‌های با درآمد ثابت باید گفت، این صندوق‌ها در دنیا براساس سررسید دارایی‌های موجود در سبد و همچنین رتبه اعتباری آن‌ها در انواع مختلفی به سرمایه‌گذاران ارائه می‌شوند؛ این در حالی است که در کشور ما سررسید اکثر اوراق یکسان بوده و همچنین به دلیل عدم وجود رتبه‌بندی اعتباری اوراق امکان متنوع‌سازی صندوق‌ها بر اساس کیفیت اعتباری اوراق وجود ندارد، با رفع این مسائل می‌توانیم در آینده شاهد تنوع در ساختار سبد دارایی‌های صندوق‌های با درآمد ثابت باشیم.