سنگینی بار تورم آبان روی دوش دهک اول/ چرا کم‌درآمدها افزایش قیمت‌ها را بیش از ثروتمندان احساس می‌کنند؟

مرکز آمار ایران در جدیدترین گزارش آماری خود، از داده‌های نرخ تورم آبان‌ماه سال 1403 رونمایی کرد. بر اساس گزارش این متولی انتشار آمارهای اقتصادی، نرخ تورم سالانه کل کشور در پایان آبان‌ماه 33.1 درصد ثبت شد و به روند نزولی خود ادامه داد. نرخ تورم نقطه به نقطه و ماهانه اما همچون ماه گذشته، بار دیگر افزایش یافتند؛ طوری که نرخ تورم نقطه به نقطه رقم 32.5 درصد را ثبت کرد و نرخ تورم ماهانه نیز با ثبت رقم 2.8 درصدی، به بالاترین حد خود از ابتدای تابستان رسید.

یکی از نکات قابل توجه داده‌های تورمی مرکز آمار تداوم پیشتازی دهک‌های کم‌درآمد در آمار نرخ تورم ماهانه بود. طوری که نه تنها دهک هزینه‌ای اول به عنوان کم‌درآمدترین اقشار جامعه، بیشترین فشار تورم ماهانه را متحمل شدند، بلکه بیشترین افزایش نرخ تورم ماهانه در مقایسه با دیگر دهک‌های را نیز به نام خود زدند.

رشد 0.72 واحد درصدی تورم ماهانه دهک اول

نرخ تورم ماهانه، افزایش سطح عمومی قیمت‌ها در پایان هر ماه را نسبت به پایان ماه قبل از آن اندازه‌گیری می‌کند. بر این اساس، نرخ تورم ماهانه دهک اول در پایان آبان‌ماه سال جاری معادل 3.77 درصد ثبت شد که این رقم 0.72 واحد درصد نسبت به ماه قبل از آن رشد کرده بود.

آمارها نشان می‌دهند که با افزایش درآمد افراد و قرارگیری در دهک‌های بالاتر، آنها تورم ماهانه کمتری را احساس کرده‌اند. طوری که تورم ماهانه دهک دهم، به عنوان ثروتمندترین افراد جامعه 2.53 درصد بود که نه تنها افزایشی را نسبت مهرماه تجربه نکرد، بلکه شاهد افتی 0.05 واحد درصدی بود.

پیشتازی دهک‌های هشتم و نهم در آمار تورم نقطه به نقطه

بررسی آمارهای نرخ تورم نقطه به نقطه نیز حاکی از آن است که تورم نقطه‌ای آبان‌ماه دهک اول بالاترین رقم در میان پنج دهک اول ثبت شد. این نرخ برای دهک هزینه‌ای اول 32.1 درصد ثبت شد؛ در حالی که دهک‌های دوم تا پنجم، نرخ تورم نقطه به نقطه 31.7 درصد تا 32 درصدی را تجربه کردند. بیشترین نرخ تورم نقطه به نقطه اما در دهک‌های هشتم و نهم ثبت شد؛ طوری که این دو دهک تورم نقطه به نقطه 32.6 درصدی را رقم زدند.

نرخ تورم نقطه به نقطه، شاخصی است که قیمت یک سبد یکسان از کالاها و خدمات را در پایان یک ماه نسبت به پایان ماه مشابه سال قبل محاسبه می‌کند. به عبارت دیگر ثبت تورم نقطه به نقطه 32.1 درصدی برای دهک اول به این معناست که افراد حاضر در این دهک برای خرید سبدی یکسان از کالاها و خدمات در آبان‌ماه امسال، باید 32.1 درصد بیش از آبان‌ماه 1402 هزینه می‌کردند.

بالاترین تورم سالانه در کدام دهک ثبت شد؟

با وجود بالاتر بودن نرخ تورم ماهانه در دهک اول نسبت به باقی دهک‌ها، در محاسبات نرخ تورم سالانه، همچون نرخ تورم نقطه به نقطه، دهک نهم بالاترین رقم را ثبت کرد.

بررسی‌ها نشان می‌دهند که بیشترین تورم سالانه در آبان‌ماه با رقمی معادل 33.6 درصدی، به دهک نهم اختصاص یافت و دهک اول با ثبت رقم 30.4 درصدی، کمترین میزان این تورم را تجربه کرد. به این ترتیب، اختلاف بین بیشترین و کمترین نرخ تورم سالانه در دهک‌ها به 3.2 درصد رسید. این در حالیست که این اختلاف در مهرماه معادل 32.6 درصد بود.

چرا نرخ تورم دهک‌ها متفاوت است؟

برای بررسی علت تفاوت نرخ‌های تورم دهک های اقتصادی، باید نگاهی به شیوه هزینه‌کرد آنها داشت. بررسی‌های مرکز آمار ایران نشان می‌دهند که دهک‌های پایین‌تر در مقایسه با دهک‌های بالا، بخش بیشتری از درآمدشان را به خرید کالاهای خوراکی، نوشیدنی و دخانیات اختصاص می‌دهند.

از سوی دیگر اختلاف بین تورم ماهانه این دسته از کالاها در مقایسه با کالاهای غیرخوراکی و خدمات به طور قابل ملاحظه‌ای بالاتر است؛ به طور دقیق‌تر در حالی که اختلاف بین تورم کالاهای غیرخوراکی و خدمات در دهک اول تا دهم معادل 0.4 واحد درصد است، این رقم در کالاهای خوراکی، نوشیدنی و دخانیات به 1.64 واحد درصد می‌رسد. به این ترتیب دهک‌های پایین‌تر که بیشتر از این کالاها مصرف می‌کنند، افزایش قیمت‌ها در این بخش را بیشتر احساس می‌کنند.

برای مطالعه بیشتر، صفحه اقتصاد کلان در تجارت‌نیوز را دنبال کنید.

منبع: تجارت نیوز