ریشه کسری بودجه و تورم شدید در اقتصاد چیست؟ بررسی رابطه بین کسری بودجه و تورم در ایران

ریشه کسری بودجه و تورم شدید در اقتصاد چیست؟ بررسی رابطه بین کسری بودجه و تورم در ایران
خلاصه اخبار

فهرست عناویندر مصاحبۀ قبلی با آقای سعید لاریجانی پیرامون حذف یارانه پنهان، صحبت کردیم و این‌بار به بررسی رابطۀ بین کسری بودجه و تورم در اقتصاد ایران با جناب آقای عباس آرگون صحبت میکنیم. معرفی جناب آقای عباس آرگون آقای آرگون عضو هیئت نمایندگان اتاق بازرگانی هستند و مسئولیت های متعددی در حوزه مدیریت و […]

در مصاحبۀ قبلی با آقای سعید لاریجانی پیرامون حذف یارانه پنهان، صحبت کردیم و این‌بار به بررسی رابطۀ بین کسری بودجه و تورم در اقتصاد ایران با جناب آقای عباس آرگون صحبت میکنیم.

معرفی جناب آقای عباس آرگون

آقای آرگون عضو هیئت نمایندگان اتاق بازرگانی هستند و مسئولیت های متعددی در حوزه مدیریت و سرمایه گذاری بر عهده داشتند. برخی از سوابق ایشان به شرح زیر می باشد:

  • نایب رییس هیات مدیره شرکتهای فرآوری مواد معدنی ایران
  • رئیس هیات مدیره شرکتهای نصر مبین ایرانیان
  • عضو هیات مدیره شرکتهای سرمایه گذاری دانایان پارس
  • مدیر عامل و عضو هیات مدیره شرکت نگین ساحل رویال
  • مدیریت امور مجامع و شرکتهای شرکت سرمایه گذاری مهر اقتصاد ایرانیان
  • مشاور هیات مدیره شرکت تایدواتر خاورمیانه
  • عضو هیات مدیره شرکت صنعت فولاد شادگان
  • رئیس هیات مدیره جامعه حمایت از گسترش روابط بازرگانان ایرانی
  • نایب رئیس کمیسیون بازار پول و سرمایه اتاق تهران
  • مدیرعامل شرکت گروه توسعه فراگیر فولاد خوزستان

کسری بودجه چه اثری بر تورم دارد؟

کسری بودجه یکی از مسائل مهم اقتصاد ایران با وجود تحریم ها است. بخشی از کسری بودجه به شرایط اقتصادی کشور باز می‌گردد. ایران کشوری تک محصولی است و درآمد آن بیشتر وابسته به نفت می‌باشد. بعد از تحریم ها عملا درآمد های دولت کاهش و هزینه های آن افزایش یافت. در واقع بخش عمده ای از بودجه کشور را نفت تأمین می‌کرد. از سوی دیگر بخش عمده بودجه دولت هزینه ها، حقوق و دستمزدها می‌باشند که هزینه های جاری و غیر قابل کاهش هستند. دولت دارای زیر ساخت های تأمین کننده کسری بودجه مانند صادرات غیر نفتی و مالیات ها نمی‌باشد. کسری بودجه و استمرار آن ، استقراض از بانک مرکزی منجر به تورم در کشور خواهد شد.

رشد نقدینگی منشاء تورم

رابطه مستقیمی بین نقدینگی و تورم وجود دارد. نقدینگی بیشتر، منجر به تورم بیشتر و افت ارزش پول و کاهش قدرت خرید مردم خواهد گردید. گروه های کم درآمد جامعه فشار بسیاری را متحمل می‌شوند و با مشکلات عدیده ای به علت افت ارزش پول و کاهش قدرت خرید مواجه خواهند شد.

آیا هدایت نقدینگی به سمت تولید باعث رشد اقتصادی و کاهش تورم می‌شود؟

زمانی که سرمایه بازار های واسطه ای و حاشیه ای بیشتر از بخش تولید باشد عملا این سرمایه قابل هدایت به بخش تولید نخواهد بود. افراد سرمایه خود را در جایی سرمایه گذاری می‌کنند که منفعت بیشتری کسب کنند. سیاست هایی همچون عدم ثبات در قوانین و مقررات، نبودن فضای مناسب کسب وکار، عدم حمایت لازم از صادرات، باعث می‌شوند که بخش تولید نیز سوددهی لازم را نداشته باشد.

آیا افزایش نرخ دلار انگیزه شرکت های صادراتی برای تولید را افزایش می دهد؟

با شیوع کرونا و بسته شدن مرز کشورها مشکلاتی در حوزه صادرات به وجود آمد. به عنوان مثال در این شرایط کشتیرانی ها نمی‌توانستند کالاها را حمل کنند و یا با تأخیر این کار را انجام می‌دادند، شرایط انتقال پول با مشکلات بسیاری همراه گردید. اگر سایر شرایط ثابت در نظر گرفته شوند و متغیر دلار افزایش یابد در نتیجه صادرات می‌تواند افزایش یابد.

در واقع عواملی چون تحریم ها، سیاست قیمت گذاری دستوری و کرونا باعث شدند تا روند تولیدات و صادرات کشور رو به کاهش باشد. صادرات به متغیر های متعددی بستگی دارد و با اصلاح یک متغیر به تنهایی نمی‌توان صادرات و مشکلات آن را حل نمود و بدین منظور باید بازار ها ی هدف و نیاز های آن ها شناسایی گردد.

تحریم چه تأثیری بر صادرات کشور داشته است؟

در اقتصاد کنونی ایران با توجه به تحریم ها، صادرکنندگان در بخش صادرات برای رقابت در بازار با محدودیت هایی همچون پیشنهاد دادن قیمت پایین درصادرات کالا، پرداخت هزینه حمل بیشتر، پرداخت هزینه انتقال پول بیشتر و غیره مواجه اند. همچنین اقتصاد ایران، اقتصادی دولتی است و بخش خصوصی توسعه نیافته است. تولیدات در این اقتصاد رویکردی صادراتی ندارند.

آیا در صورت رفع تحریم ها کسری بودجه، رشد نقدینگی و افزایش قیمت دلار رفع می‌شود؟

در پاسخ به این سؤال می‌توان گفت، مجموعه ای از سیاست ها و عواملی چون مدیریت دولت و چابک سازی آن، انضباط مالی دولت، توسعه کالاهای صادراتی، کاهش هزینه های دولت، توسعه پایه های مالیاتی، افزایش صادرات نفت و غیره وجود دارند که می توانند بر کسری بودجه غلبه کنند و فقط با رفع تحریم مشکل رفع نخواهد شد.

شوک کرونا بر چه صنایعی تأثیر مثبت و منفی داشته است؟

کرونا پدیده منحصر به فردی که در چند سال اخیر به وجود آمده و تأثیرات متعددی بر زندگی مردم داشته است. کرونا بر سلامت، اقتصاد، نحوه زندگی افراد، رفتار جامعه نیز اثرگذار بوده است. کرونا بر صنایع تولیدی و صنایع وابسته به حوزه های خدماتی تأثیر منفی داشته است و بسیاری از افراد شاغل در این صنایع از کار بیکار شده اند. کرونا بر صنایع الکترونیکی و اینترنتی تأثیر مثبت داشته و فعالیت این صنایع دارای رونق بوده و درآمد افراد شاغل در این صنایع افزایش یافته است. در زمان کرونا میل به مصرف افراد کاهش یافته بود و میل به پس انداز بیشتر شده بود. بنابراین مصرف پایه افراد بر روی صنایع کشور تأثیر گذار بوده و ارتباط مستقیمی با آن دارد.

آیا رشد بازار سرمایه به تأمین مالی و افزایش نقدشوندگی و کنترل تورم کمک می‌کند؟

در اینجا به صورت اجمالی می‌توان گفت بازار سرمایه دماسنج اقتصاد است. بازار سرمایه بازاری تخصصی و دارای ریسک است که افراد می‌بایست با شناخت و دانش و آگاهی وارد آن شوند. متأسفانه در یکسال گذشته توجه خوبی به بازار سرمایه نشده است. همچنین می‌توان گفت بازار سرمایه فرصت مناسبی است که سرمایه ها از بخش های واسطه ای به بخش های واقعی و مولد اقتصاد کشور هدایت شوند.

آیا در زمان کرونا تهاتر با دیگر کشورها افزایش یافته است؟

در زمان کرونا تهاتر و مبادله کالا به کالا وجود داشته است. مبادله کالا به کالا از منظر تأمین کالا های اساسی مناسب است اما اگر مجبور باشیم از یک کشور هر کالایی را مبادله کنیم شرایط مناسبی نخواهد بود مگر اینکه شرایط رقابتی باشد.

برچسب‌ها