بیت کوین ؛ یازدهمین سیستم پولی جهان بر اساس میزان منابع مالی
با اینکه تنها یک دهه از ورود بیت کوین به عرصه جهانی میگذرد؛ این رمزارز بدون داشتن هیچ پشتوانهای به یازدهمین ارز دنیا بر اساس میزان عرضه پول تبدیل شده است.
ارز دیجیتال بیت کوین در جبهه مخالف بسیاری از ارزهای سنتی قرار دارد؛ علیرغم این واقعیت بایستی بگوییم که این رمزارز از منظر عرضه پول از بزرگترین ارزهای جهان همچون دلار کانادا، دلار استرالیا و وون کره جنوبی پیشی گرفته است. یکی از معاملهگران ارز دیجیتال به نام ریتم (Rhythm) در توییتر خود به این حقیقت اشاره میکند:
هماکنون بیتکوین یازدهمین ارز قدرتمند دنیا است. این دستاورد تنها با انتشار یک مقاله ۹ صفحهای بهطور ناشناس و همچنین اقبال جنبشهای مردمی به دست آمده است. بیتکوین به مثابه بانکی است که نه مدیرعامل، نه ساختمان اداری و نه بخش بازاریابی دارد؛ اما میلیونها نفر این بانک را به عنوان بانک خود انتخاب کردهاند و این واقعیتی تکاندهنده است.
گذشته از اینکه جایگاه بیتکوین به ۱۰ ارز برتر جهان بسیار نزدیک است؛ این رمزارز با سرمایهای در حدود ۲۱۲ میلیارد دلار به عنوان بیست و هفتمین شرکت بزرگ جهان شناخته میشود. با این حال بیتکوین به عنوان جایگزین نظام بانکداری سنتی، هنوز راهی طولانی پیش رو دارد. شرکتهایی چون مایکروسافت، اپل، فیسبوک و گوگل همچنان بیش از ۵۰۰ میلیارد دلار از ارزش بازار را در اختیار دارند و شرکت آمازون نیز به تنهایی 1 تریلیون دلار ارزش دارد.
درحالحاضر بیت کوین با قیمتی حدود ۱0,396 دلار در روندی صعودی قرار دارد و تنها در ۲۴ ساعت گذشته ۱.۸۲ درصد رشد داشته است. هرچند بیتکوین توانسته خود را به عنوان یک دارایی با قابلیت ذخیره ارزش معرفی کند، اما همچنان به لحاظ ارزش بازاری از طلا عقبتر است. ارزش بازاری بیتکوین به رقمی میلیارد دلاری رسیده اما ارزش کل طلای موجود در بازار معادل ۸ تریلیون دلار و ارزش نقره نیز ۸۰۰ میلیارد دلار میباشد. علیرغم ارزش بازاری پایین، بیتکوین اخیراً توانسته بسیار سریعتر از سایر داراییها رشد کند.
بیتکوین یک نوآوری دیجیتال است که وایتپیپر (whitepaper) آن توسط نهادی ناشناس منتشر شد و کماکان از نظر مالی چارچوبی را ارائه میدهد که تماماً مبتنی بر اینترنت است. قرنها است که ما طلا و بانکها را در کنار خود داریم و از دوران باستان، طلا به عنوان ابزاری برای ذخیره ارزش کاربرد خود را حفظ کرده است.
حقیقت این است که اخیرا بیتکوین با داشتن نظامی غیرمتمرکز و مبتنی بر اینترنت، رقابت با نظام ارزهای سنتی را آغاز کرده و این گواهی است بر بعد انقلابی بیتکوین که به فناوری بلاکچین برمیگردد. سهولت استفاده، هزینه اندک انتقال ارزش به دیگران، چابکتر بودن از بانکهای محلی و شفافیت از عواملی هستند که باعث تمایز و موردتوجه قرار گرفتن بیتکوین شده است. این دارایی دیجیتال در ۱۰ سال گذشته پیشرفت چشمگیری داشته بهطوری که برخی از طرفداران، آن را «طلای دیجیتال» مینامند.
به گفته توور دمیستر (Tuur Demeester)، مؤسس شرکت سرمایه گذاری آدامنت کپیتال (Adamant Capital)، بخشی از جمعیت جهان بیتکوین را به عنوان طلای دیجیتال و استانداردی جدید برای سنجش ارزش مالی پذیرفتهاند.
کاستیها و نقاط ضعف چارچوب مالی سنتی جهان نیز عامل دیگری است که حامیان بیتکوین را قادر میسازد تا به اهمیت جهانی آن بیفزایند. از آنجا که بانکها نظامی متمرکز دارند، سیاستها و تصمیماتی که توسط این گروه متمرکز گرفته میشود باید توسط سایرین نیز پذیرفته شود. همانطور که در اوایل سال جاری، بانک مرکزی بریتانیا از بازگرداندن طلای کشور ونزوئلا خودداری کرد. مؤسس شرکت مورگان کریک (Morgan Creek)، آنتونی پمپلیانو (Anthony Pompliano) در این خصوص گفت:
درخواست ونزوئلا برای دریافت ۱٫۲ میلیارد دلار طلای خود از بانک مرکزی بریتانیا که از سوی این بانک تکذیب شد، دلیلی است که برای تراکنشهای مالی باید به نظام بیتکوین و رمزارزها روی بیاوریم. این موضوع یک شکست دیگر برای نظام بانکی است چراکه این نظام به افراد اجازه دسترسی به ثروت خود را نمیدهد.
بیتکوین در ۱۰ سال گذشته پلکان ترقی را سریعتر از سایر داراییها پشت سر گذاشته است. اگرچه در ابتدا بیتکوین و سایر رمزارزها بیشتر در فعالیتهای غیرقانونی مورد استفاده قرار میگرفتند؛ اما با افزایش مقبولیت رمزارزها در بین مردم، شاهد افزایش استفادههای مثبت نیز بودیم.
با مشاهده قدرت و اعتبار فناوری حامی بیتکوین یعنی بلاکچین، حتی فیسبوک نیز تصمیم به انتشار رمزارز مخصوص به خود موسوم به لیبرا را دارد. در چندسال اخیر، نه تنها شاهد پیشرفت بیتکوین در حوزه فناوری بودیم؛ بلکه شاهد پیشروی این رمزارز در حیطه قوانین و مقررات نیز بودهایم. روند صعودی ارزش بیتکوین در سال ۲۰۱۷، آن را پای این رمزارز را به عرصه عمومی و حوزه مالی باز کرد و در چند سال اخیر حجم عظیمی از سرمایههای فکری و مالی به این عرصه نوظهور سرازیر شده است.
نرخ هش شبکه بیتکوین اخیرا به سطح بالایی رسیده و روزانه حدود ۳ میلیارد دلار تراکنش در این شبکه انجام میشود. گرچه در ابتدا فضای حاکم بر معاملاتی بیتکوین منفی بود؛ اما اکنون این فضا سالمتر است. گرچه بیتکوین هنوز مشکلاتی از قبیل مقیاسپذیری، شفافیت قانونی و کاربرد در فعالیتهای غیرقانونی را از سر راه خود برنداشته اما با افزایش تعداد سرمایهگذارن و جلبتوجه قانونگذاران انتظار میرود حرکت این اکوسیستم مالی روانتر شود.
در شرایط مناسب، بیتکوین ساختار مالی جهانی را مختل خواهد کرد و این اختلالات تنها رقابت بین ارزهای جهانی با ارز دیجیتال فیسبوک موسوم به لیبرا (Libra) را تشدید میکنند. به این ترتیب ۵ الی ۱۰ سال آینده، سالهایی حیاتی برای بیتکوین خواهد بود. به چالش کشیده شدن دلار آمریکا و طلا در سطحی جهانی توسط این فناوریهای نوآورانه موضوع جالبی خواهد بود.