تعرفه‌های ترامپ غیرقانونی است اما کار می‌کند
پولتیکو در جدیدترین تحلیل خود در زمینه تعرفه‌های ترامپ، به قانونی پرداخته است که ترامپ با توسل به آن تعرفه‌هایی را علیه چین، مکزیک و کانادا وضع کرده است.
قانون اختیارات اقتصادی اضطراری بین‌المللی یا اختصارا IEEPA قانونی است که در سال ۱۹۷۷ به تصویب رسید و به رئیس جمهور آمریکا اختیارات گسترده‌ای برای تنظیم معاملات اقتصادی آمریکا در زمان فوق العاده و هرگونه تهدید غیرمعمول ارائه می‌کند.
پیشتر، جو بایدن از همین قانون برای اعمال تحریم‌های اقتصادی علیه سایر کشورها از جمله روسیه پس از آغاز جنگ سال ۲۰۲۲ علیه اوکراین استفاده کرد.
با این همه تا امروز کسی با توسل به این قانون تعرفه وضع نکرده است. چرا که اگر شرایط واقعا اضطراری است، وضع تعرفه احتمالا کمکی به بهتر شدن اوضاع نمی‌کند.
بهانه ترامپ برای وضع تعرفه چه بود؟
برای استناد به این قانون، رئیس جمهور باید نشان دهد که شرایط واقعا اضطراری است. برای این منظور، ترامپ ادعا کرد که کشورهای چین، کانادا و مکزیک درگیر قاچاق مواد مخدر از جمله فنتانیل به ایالات متحده هستند و همچنین در ورود غیرقانونی مهاجران دست دارند.
ادعایی که عجیب به نظر می‌رسد. سوالی که مطرح می‌شود این است که چگونه تعرفه‌ها می‌تواند به کاهش مهاجرت و همینطور کاهش قاچاق مواد مخدر به آمریکا کمک کند.
همچنین ترامپ گفته است که قصد دارد به بهانه یک قانون در آفریقای جنوبی، تعرفه‌هایی علیه این کشور نیز وضع کند و در کنار آن ادعا کرده است که می‌خواهد علیه اتحادیه اروپا نیز تعرفه‌هایی وضع کند.
اما رئیس جمهور آمریکا نگفت که بهانه‌اش برای وضع تعرفه علیه اتحادیه اروپا چیست.
آیا ترامپ می‌تواند بدون محدودیت تعرفه بگذارد؟
همانطور که گفته شد، ترامپ با توسل به یک قانون قدیمی وضع تعرفه را انجام داده است. بنابراین برای هرگونه تعرفه بیشتری باید بهانه‌ای داشته باشد که نشان دهد وضعیت اضطراری است.
از طرفی از آنجایی که تعرفه‌های ترامپ منجر به تورم در برخی ایالت‌های آمریکا خواهد شد، ممکن است نارضایتی از این تعرفه‌ها در نهایت منجر به آن شود که سناتورها، قاضی‌های ایالتی یا فدرال و یا نمایندگان مجلس علیه این تعرفه‌ها اقامه دعوی کنند.
بنابراین ترامپ نمی‌تواند بدون محدودیت علیه تمام کشورها تعرفه وضع کند. هرچند پیش از آن نیکسون در سال ۱۹۷۱ به طور موقت تعرفه جهانی علیه تمام واردات ایالات متحده را تصویب کرد.
آیا کسی می‌تواند با ترامپ مقابله کند؟
همانطور که گفته شد، قانونی که ترامپ به آن استناد می‌کند، قانونی مرتبط با شرایط اضطراری است.
بنابراین قضات می‌توانند این سوال را پیش بکشند که آیا واقعا شرایط اضطراری است و آیا وضع تعرفه کمکی به بهبود شرایط می‌کند یا خیر.
این دو ادعا، ادعایی است که به سختی می‌توان به واسطه آنها مقابل ترامپ پیروز شد. چرا که یک قاضی باید نشان دهد که بهتر از رئیس جمهور در مورد وضعیت اضطراری می‌داند.
همچنین به طور تاریخی، همواره هم نمایندگان و هم قضات در ایالات متحده در مسائل خارجی که مرتبط با امنیت ملی است، از رئیس جمهور حمایت کرده‌اند.
با این حال، حتی اگر قضات بخواهند اقدامات ترامپ را با چالش مواجه کنند، این دعوای حقوقی چند ماه و حتی چند سال طول خواهد کشید.
از طرف کنگره و سنا نیز حداقل هنوز صدایی شنیده نشده است. حتی ایالت‌هایی که تعرفه‌های ترامپ بیشترین تاثیر را بر روی آنها می‌گذارد تا کنون تلاش داشتند تا با اقدامات رئیس جمهور همراهی کنند.
اما احتمالا با بدتر شدن اوضاع آنها نیز به تدریج صداهای مخالف را بلند می‌کنند.
در شرایط فعلی اگرچه شاید بتوان گفت که از نظر قانونی اقدامات ترامپ می‌توانند با چالش مواجه شوند، اما این اقدامات در کوتاه مدت می‌توانند موثر باشند.
آیا وضع تعرفه بازی رسانه‌ای ترامپ برای توافق جدید بود؟
با توجه به ماهیت چالش برانگیز قانونی که ترامپ با استفاده از آن تعرفه‌ها را وضع کرد، برخی از تحلیلگران این اقدام را بیشتر یک بازی رسانه‌ای برای دریافت امتیازات بیشتر در مذاکرات عنوان کردند.
ترامپ تا اینجا با چهار کشور درگیری پیدا کرده است. کلمبیا، مکزیک، کانادا و چین. بجز چین، درگیری آمریکا با سه کشور دیگر کمتر از چند ساعت حل و فصل شده است.
در واقع تعرفه‌های ادعایی ترامپ، با همان سرعتی که وضع شد، با همان سرعت نیز برداشته شد، انگار که نه تعرفه‌ای آمده و نه تعرفه‌ای رفته است.
آیا چین ثابت می‌کند که تعرفه‌های ترامپ ببر کاغذی است؟
اکنون همه چیز به چین وابسته است. چین تا کنون نه تنها هیچ انعطافی در برابر ترامپ از خود بروز نداده است بلکه در پاسخ به ادعای ترامپ، تعرفه‌هایی علیه این کشور وضع کرده است.
ترامپ تهدید کرده بود که اگر کشورها به تعرفه‌های آمریکا پاسخ دهند، تعرفه‌های سنگین‌تری وضع خواهد کرد.
اکنون توپ در زمین ترامپ است. اگر ترامپ به جای سنگین‌تر کردن تعرفه‌ها عقب نشینی کند، احتمالا مدعیات بعدی وی چندان مورد توجه کشورهای دنیا قرار نخواهد گرفت.
اما از طرف دیگر، اگر جنگ تعرفه چین و آمریکا بالا بگیرد و چین در این میانه شکست بخورد، ایالات متحده می‌تواند یکبار دیگر به جهان تک قطبی بازگردد.